Η επιλογή ενός συστήματος franchise είναι για τους περισσότερους μια καθοριστική απόφαση. Πριν ολοκληρώσετε μία συμφωνία franchise, εσείς και οι επαγγελματίες σύμβουλοι σας, πρέπει να είσαστε απόλυτα σίγουροι ότι όλες οι ερωτήσεις, όλα τα θέματα έχουν απαντηθεί ικανοποιητικά από τον Franchisor.
Να θυμάστε ότι στην περίπτωση του franchising δεν κάνετε αίτηση πρόσληψης αλλά αίτηση ένταξης σε ένα σύστημα franchise σαν συνεργάτης, σαν ανεξάρτητος επιχειρηματίας, σαν επενδυτής που αναλαμβάνει σημαντικό επιχειρηματικό κίνδυνο και είναι απόλυτα φυσικό να διερευνά με ιδιαίτερη προσοχή όλες τις εναλλακτικές προτάσεις.
Σε χώρες όπως η Αμερική, η Γαλλία και η Αυστραλία, όπου υπάρχει συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο είτε και εφαρμογή ενός συγκροτημένου και ευρέως αποδεκτού κώδικα δεοντολογίας, υπάρχει σαφής δέσμευση για τους franchisors να “αποκαλύπτουν” πληροφορίες για το σύστημα – κόστη, όροι, ιστορικά στοιχεία κλπ – και μάλιστα ικανό χρόνο πριν υπογραφεί μια σύμβαση franchise. Η διαδικασία αυτή διασφαλίζει αφενός και τα δύο μέρη αλλά και την αξιοπιστία του θεσμού.
Στην Ελλάδα η πλήρης απουσία τέτοιου είδους δεσμεύσεων πέρα από τα οριζόμενα από τον Κώδικα δεοντολογίας που έχει υιοθετήσει ο Σύνδεσμος Franchise καθιστά αναγκαία για τους υποψηφίους franchisees και τους συμβούλους τους να προετοιμάζουν οι ίδιοι ένα λεπτομερή κατάλογο με προκαθορισμένες ερωτήσεις και θέματα προς εξέταση, έτσι ώστε κα καταστεί δυνατή η πλήρης, σχολαστική ανάλυση της κάθε εναλλακτικής πρότασης και συστήματος.
Αρχικά η πληροφόρηση που θα χρειαστείτε, σχετίζεται με το ιστορικό της εταιρείας, με τη βιωσιμότητα, την υποδομή, με λεπτομέρειες του συστήματος franchise, εκτιμήσεις και προβλέψεις βασισμένες σε στοιχεία που είναι δυνατόν να διασταυρωθούν, καθώς και αναλυτικά συγκριτικά στοιχεία για τον κλάδο, την δομή, την δυναμική και τις αποδόσεις του.
Εδώ, προσφέρουμε έναν οδηγό με 40 “καίριες ερωτήσεις” για τις οποίες θα έπρεπε να βρείτε απαντήσεις πριν πάρετε τις αποφάσεις σας. Έχετε υπόψη σας, βέβαια, ότι η αδυναμία ή η απροθυμία του franchisor να απαντήσει σε κάθε ξεχωριστή ερώτηση σε ένα πρώτο στάδιο συνεργασίας, μπορεί να μην είναι αρνητικός δείκτης αλλά αντίθετα να οφείλεται στη εύλογη ανάγκη διασφάλισης κρίσιμων πληροφοριών της επιχείρησης έναντι του ανταγωνισμού.
Μερικές από τις πιο δύσκολες απαντήσεις μπορεί να μην είναι δυνατόν να τεθούν από οι πρώτες συναντήσεις. Στην πορεία όπου ο franchisor θα σας γνωρίσει καλύτερα, αξιολογήσει την σοβαρότητα των προθέσεων σας θα μπορεί να σας εμπιστευτεί. Εξάλλου, έχουν υπάρξει περιπτώσεις στις οποίες ανταγωνιστές οργάνωσαν “mystery shopping” απλά για να μάθουν εμπορικά μυστικά.
“Αγοράζοντας ένα franchise”;;; Τα εισαγωγικά και το ερωτηματικό υποδηλώνουν μια πρώτη ισχυρή διαφοροποίηση: το Franchise δεν πωλείται, απλά σας παραχωρείται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα υπό όρους και προϋποθέσεις!
Όταν λοιπόν εντάσσεστε σε ένα σύστημα franchise, σας δίνεται πρόσβαση στο εταιρικό know how ή “πνευματικά δικαιώματα” και είναι κατανοητό ότι μερικοί franchisors ίσως να χρειαστεί να είναι περισσότερο προσεχτικοί σχετικά με το τι «αποκαλύπτουν» στις πρώτες φάσεις ενημέρωσης και διαπραγμάτευσης, αν και η πλειονότητα από τις προτεινόμενες ερωτήσεις δεν θα αποτελούσαν πρόβλημα για σοβαρούς, καλά οργανωμένους franchisors..
Γι’ αυτό μεταχειριστείτε τις ερωτήσεις σαν οδηγούς, αλλά να μην περιοριστείτε υποχρεωτικά σ’ αυτές. Προσεγγίστε το ζήτημα περισσότερο σαν να ήταν συνέντευξη παρά έρευνα. Πάντως, όσο πιο ανοιχτός είναι ο franchisor από την αρχή, δίνοντας σας απεριόριστη δυνατότητα επικοινωνίας με προηγούμενους franchisees για συζήτηση, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη μπορείς να έχετε ότι ο franchisor δεν έχει τίποτα να κρύψει και ότι η προσφορά του είναι σοβαρή και τεκμηριωμένη.
Η επένδυση σε ένα franchise είναι μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις στην ζωή σας, οπότε πρέπει να νιώθετε σίγουροι ότι έχετε μια πλήρη και τεκμηριωμένη εικόνα για το σύστημα στο οποίο θα συμμετέχετε. Σαν οδηγό, το Franchise Success προτείνει μερικές βασικές ερωτήσεις έτσι ώστε να συλλέξετε τις απαραίτητες πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν στην τελική επιλογή σας.
- Ποια είναι η εμπειρία της σημερινής διοίκησης της εταιρείας στο χώρο των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα σε δίκτυα;
- Ποιο είναι η επιχειρηματική πορεία, τα οικονομικά αποτελέσματα και ποια η υφιστάμενη υποδομή;
- Ποιες είναι η κύριες πηγές των εσόδων και των κερδών της εταιρείας;
- Έχει το προϊόν ή η εταιρεία υψηλή αναγνωρισιμότητα και τι μερίδια αγοράς έχει ανά κατηγορία και ποια η εξέλιξή τους.
- Ποια είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της εταιρείας, είτε ως προϊόν, είτε ως concept, είτε σε υποδομή;
- Ποιο είναι το profile των πελατών;
- Ποια είναι η πιστότητα και η επαναληψιμότητα των πελατών;
- Ποιος είναι ο leader στην αγορά και ποια τα συγκριτικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά του;
- Ποιες είναι οι διεθνείς τάσεις και ποιες διεθνείς αλυσίδες αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο κλάδο;
- Ποια είναι η δυναμική και τα δημογραφικά στοιχεία της περιοχής μου;
- Ποιο είναι το συνολικό πραγματικό επίπεδο της αρχικής επένδυσης (entry fee, κόστη κατασκευαστικής περιόδου, εξοπλισμός και διαμόρφωση καταστήματος, κόστη δημιουργίας της επιχείρησης, εμπόρευμα, εκπαίδευση προσωπικού, εγγυήσεις, κεφάλαιο κίνησης, αρχική διαφήμιση κλπ) και τι δυνατότητες χρηματοδότησης υπάρχουν;
- Τι κεφάλαιο κίνησης απαιτείται και πως επηρεάζετε από την εποχικότητα;
- Πως διασφαλίζεται η ρευστοποίηση των αποθεμάτων, πως επιδρούν στη κερδοφορία και στη ρευστότητα της επιχείρησης;;
- Πότε επιτυγχάνεται το «νεκρό σημείο», δηλαδή πότε η επένδυση αρχίζει να καλύπτει τα έξοδα της;
- Ποιο είναι το τελικό συνολικό πραγματικό κόστος για να αναλάβω το franchise, δηλαδή το σύνολο αρχικής επένδυσης, κεφαλαίου κίνησης και ζημιών αρχικής περιόδου;;
- Ποιο είναι ο συνήθης βαθμός απόδοσης της επένδυσης και σε τι στοιχεία στηρίζονται οι εκτιμήσεις; Τι θα σήμαινε μια συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης κατα 30%.
- Πόσο καιρό αναπτύσσεστε με τη μέθοδο του franchise;
- Ποιος είναι ο ρυθμός ανάπτυξης των τελευταίων τριών ετών;
- Πόσα εταιρικά καταστήματα υπάρχουν;
- Πόσοι franchisees υπάρχουν;
- Ποιο είναι το profile των υφιστάμενων franchisees;
- Πόσο επιτυχημένοι είναι; Υπάρχουν Multiunit Franchisees;
- Είχατε ποτέ δικαστική διένεξη με κάποιον από τους franchisees;
- Έχει κλείσει τα τελευταία χρόνια κάποιο κατάστημα, εταιρικό ή Franchise;
- Έχουν αλλάξει ιδιοκτησιακό καθεστώς κάποια καταστήματα;
- Τι περιορισμοί υπάρχουν στη διεύθυνση της επιχείρησης;
- Ποια είναι τα δικαιώματα μου στην επιλογή και έγκριση του σημείου και της περιοχής του καταστήματος μου;
- Υπάρχουν μελέτες για την περιοχή (μέγεθος αγοράς, δημογραφικά, ροές, ανταγωνισμός, κόστη ενοικίασης κλπ);
- Ποιοι είναι οι όροι αποκλειστικότητας;
- Η εταιρεία – είτε η ίδια είτε άλλη άμεσα ή έμμεσα συνδεδεμένη – έχει αναπτύξει και άλλα παράλληλα κανάλια διανομής;
- Ποια αρχική εκπαίδευση και υποστήριξη παρέχει η εταιρεία;
- Ποιο το κόστος της συνεχούς υποστήριξης και της περαιτέρω εκπαίδευσης;
- Τι υποστήριξη υπάρχει στο χώρο του marketing και ποια η κατανομή και η πορεία των διαφημιστικών δαπανών των τελευταίων τριών ετών;
- Ποια είναι οι εμπορική πολιτική και ποιες οι δεσμεύσεις (ποσότητες, προμηθευτές, ελάχιστο απόθεμα, όροι πληρωμών, επιστροφή stock κλπ);
- Υπάρχουν στόχοι επίτευξης πωλήσεων, τι επιπτώσεις έχουν και με ποια κριτήρια έχουν τεθεί;
- Τι είδους βοήθεια παρέχεται στο ξεκίνημα της επιχείρησης;
- Μπορώ να απευθυνθώ σε υφιστάμενους franchisees;
- Μπορώ να εξετάσω ένα υπόδειγμα συμβολαίου;
- Πότε μπορώ να δω τα εγχειρίδια λειτουργίας
- Ποια είναι η λήξη και ποιοι οι όροι και προϋποθέσεις ανανέωσης της συμφωνίας;