Μετά από 28 χρόνια εμπειρίας και ενασχόλησης με το franchising, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι έχω δει με την πάροδο του χρόνου ραγδαία άνοδο της αναγνωρισιμότητάς του και της αποδοχής του ως εργαλείο ανάπτυξης και επαγγελματικής ανέλιξης. Ταυτόχρονα βέβαια, σε όλη αυτή τη μακρά περίοδο υπήρξαν στιγμές που το franchising είχε και θετική αλλά και αρνητική δημοσιότητα. Είναι γεγονός ότι η πλειονότητα των υποψήφιων franchisee είναι πλέον αρκετά ή σχεδόν ικανοποιητικά ενημερωμένοι, αν και δεν πρέπει να αγνοούμε το ότι η αποσπασματική γνώση προκαλεί πολλές φορές σύγχυση και αποπροσανατολισμό.
Πράγματι, υπάρχουν ακόμα κάποια σημεία σχετικά με την επιλογή ενός συστήματος franchise που χρειάζεται να αποσαφηνισθούν και να ξεκαθαριστούν περαιτέρω, ώστε να είστε έτοιμος να αξιοποιήσετε μια επιχειρηματική πρόταση που όχι μόνο θα σας αποφέρει οικονομικά οφέλη, αλλά θα σας ικανοποιεί παράλληλα και σε προσωπικό επίπεδο ( δες και εδώ).
Πριν αποφασίσετε εάν θέλετε να δραστηριοποιηθείτε σε αυτό το χώρο, είναι απαραίτητο να γνωρίζετε όλα τα δεδομένα και όλες τις παραμέτρους.
Για άλλη μια φορά θα ήθελα να τονίσω ότι το franchise δεν πωλείται, αλλά παραχωρείται για συγκεκριμένη περίοδο και υπό συγκεκριμένους όρους! Ένα καθοριστικό γεγονός που η συνειδητοποίησή του επανακαθορίζει την οπτική γωνία που πρέπει να θεωρεί ένας υποψήφιος franchisee συνολικά την όποια επιχειρηματική πρόταση που αξιολογεί.
Μια δεύτερη παρατήρηση, ιδιαίτερα σημαντική κατά την άποψή μας, είναι ότι δεν είναι συνετό-μάλιστα είναι βέβαιο ότι οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα-να εξετάζεται μια πρόταση χωρίς να έχει συνεκτιμηθεί ο ανταγωνισμός, η αγορά, ο κλάδος και οι τάσεις, τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Ας θυμηθούμε τις επιπτώσεις που είχε π.χ το internet στους franchisees των ταξιδιωτικών γραφείων ή στην αγορά των καλλυντικών ή η είσοδος πολυεθνικών κολοσσών σε χώρους όπως το οικιακό έπιπλο, ιδιαίτερα σε εποχές έντονης κρίσης σαν αυτή που βιώνουμε..
Παρακάτω παραθέτουμε 8 μύθους γύρω από το franchising, που όταν τους κατανοήσετε θα σας βοηθήσουν σημαντικά στο να αξιολογήσετε εάν η αγορά ενός franchise είναι η σωστή και κατάλληλη επιχειρηματική κίνηση για εσάς.
Μύθος 1: Θα είμαι επιτυχημένος μόνο εάν βρω το «σωστό» franchise
Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, θεωρούν «σωστό», αυτό στο οποίο είναι καλοί. Μην περιορίζετε όμως τον εαυτό σας. Προσδιορίστε όλες τις δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχή ενασχόλησή σας με μια επιχείρηση. Κάποιες είναι απαραίτητες άσχετα από τον κλάδο που ανήκει η επιχείρηση, όπως διοικητικές ικανότητες, επικοινωνία, δέσμευση στο αποτέλεσμα, marketing κ.λ.π. Εάν τις διάθετε σε έναν τομέα, μπορείτε να τις αξιοποιήσετε και σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς.
Μύθος 2: Θα είμαι επιτυχημένος μόνο όταν κάνω αυτό που μ’αρέσει.
Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ένα μεγάλο ποσοστό franchisees που βάσισαν την επιλογή τους καθαρά στις προσωπικές τους «προτιμήσεις» και εμπειρίες, είδαν τις επιχειρήσεις τους να αποτυγχάνουν. Η δική σας επιχείρηση franchise είναι ένα απλό όχημα για να επιτύχετε τους στόχους σας -προσωπικούς, επαγγελματικούς, προσωπικούς- που επιθυμείτε και έχετε θέσει. Να θυμάστε ότι εάν περιορίσετε τις επιλογές σας αποκλειστικά μεταξύ των κατηγοριών franchise που θεωρείτε ότι είστε καλοί ή ας πούμε κατά κάποιο τρόπο εξοικειωμένοι, υπάρχει πιθανότητα να αγνοήσετε σημαντικές ευκαιρίες που υπάρχουν στην αγορά εξαιτίας του ότι δεν συνάδουν με μια πρώτη ανάγνωση με την πρότερη εμπειρία σας. Η προσέγγιση που ορίζει την εξοικείωση με έναν κλάδο σε σχέση με το προϊόν και την υφιστάμενη διάρθρωσή του, οδηγεί σίγουρα σε λανθασμένα συμπεράσματα. Το κρίσιμο στοιχείο δεν είναι οι εμπειρίες, αλλά αυτό που μάθαμε από τις εμπειρίες μας. Αναζητείστε λοιπόν δεξιότητες και ικανότητες που έχετε κατακτήσει και θέστε ως κριτήριο επιλογής, το πού είναι πολύτιμες και πού αξιοποιούνται!
Μύθος 3: Μπορώ και αναγνωρίζω την κάθε ευκαιρία όταν παρουσιάζεται, τη στιγμή που παρουσιάζεται.
Πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι «ερωτεύονται» την επιχείρησή τους με την πρώτη ματιά και βάσει αυτού λαμβάνουν την τελική απόφασή τους. Αυτό όμως είναι μια συναισθηματική επιλογή κι όχι επιχειρηματική. Απαιτείται να αφιερώσετε χρόνο, να κάνετε συστηματική έρευνα με τη βοήθεια εξειδικευμένων συμβούλων, ώστε να μάθετε όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες και να αποκομίσετε τις πληροφορίες που χρειάζονται για να κατανοήσετε τη δυναμική της αγοράς. Όπως είναι φυσικό, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό στην περίπτωση που βασίζετε την απόφασή σας σε αυτό που «νιώθετε» σήμερα, στις σημερινές ανάγκες και στις σημερινές σας επιθυμίες.
Μύθος 4: Δεν μπορώ να δραστηριοποιηθώ σε μια αγορά χωρίς να έχω την αντίστοιχη εμπειρία
Λάθος! Είναι φυσικό να νιώθουμε περισσότερο άνετα σε έναν χώρο που μας είναι οικείος και σε έναν τομέα που γνωρίζουμε και έχουμε αντίστοιχες εμπειρίες. Όπως έχουμε προαναφέρει, έχετε δεξιότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν σε οποιοδήποτε επιχειρηματικό τομέα. Αυτή είναι η δύναμή σας! Θα μπορούσατε για παράδειγμα να προσλάβετε ανθρώπους που είναι γνώστες της αγοράς. Ο δρόμος προς την επιτυχία απαιτεί να «αγοράσετε» και να μάθετε στην πορεία το σύστημα franchise- ένα επιτυχημένο από μόνο του επιχειρηματικό μοντέλο- και στη συνέχεια να αξιοποιήσετε τις δεξιότητές σας ώστε να επιτύχετε την ανάπτυξή του και την αποδοτική λειτουργία του.
Μύθος 5: Δεν υπάρχει ελευθερία στο franchise-όλα ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες και πρακτικές
Αυτό ίσως είναι ένας από τους πιο μεγάλους μύθους για το franchise. Στην πραγματικότητα υπάρχουν αρκετοί βαθμοί ελευθερίας. Ο franchisor κατευθύνει και καθορίζει ένα πράγμα-το βασικό επιχειρηματικό μοντέλο, το επιχειρηματικό πλαίσιο. Για όλα τα υπόλοιπα εσείς προσωπικά είστε υπεύθυνοι. Εσείς διοικείτε την επιχείρηση σας. Εσείς, αποφασίζετε ποιόν θα προσλάβετε, ποιόν θα απολύσετε, ποιες ενέργειες τοπικού marketing θα ακολουθήσετε κ.τ.λ. Να θυμάστε ότι πάντα ο franchisor αναζητά την επιτυχία σας-την χρειάζεται. Εάν επιτύχετε εσείς, θα επιτύχει κι αυτός. Είναι μια win-win συνεργασία.
Μύθος 6: Οι Franchisees στερούνται δημιουργικότητας και «ασφυκτιούν»
Για άλλη μια φορά θα τονίσουμε ότι αυτή είναι μια λάθος εκτίμηση. Οι μόνοι κανόνες που πρέπει να ακολουθείτε είναι αυτοί που έχουν αποδείξει ότι οδηγούν στην ανάπτυξη μιας επιτυχημένης επιχείρησης και στους οποίους υπόκεινται όλα τα καταστήματα μιας αλυσίδας. Σε αυτούς του κανόνες συμπεριλαμβάνονται εξίσου όλα εκείνα τα στοιχεία σηματοδοτούν το brand, δηλαδή σήμανση, σχεδιασμός καταστήματος, μοντέλο εξυπηρέτησης, εκπαίδευση κ.τ.λ. Εναπόκειται στη δική σας πρωτοβουλία να προτείνετε νέα πράγματα τα οποία θα μπορούσαν να υιοθετηθούν, αφού κατανοήσετε και εφαρμόσετε με συνέπεια τις κατευθυντήριες οδηγίες του franchisor και αφού φυσικά κατανοήσετε σε βάθος το concept και την αγορά που απευθύνεστε. Στην πραγματικότητα οι franchisors ενθαρρύνουν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες γιατί ουσιαστικά τις χρειάζονται (δες και εδώ και εδώ). Κάτι ανάλογο έχει συμβεί σε όλα τα πετυχημένα franchises (π.χ McDonald’s), όπου μοναδικές καινοτόμες προτάσεις και ιδέες γεννήθηκαν από έναν franchisee!
Μύθος 7: Δεν μπορώ να αντέξω οικονομικά ένα franchise
Κι όμως μπορείτε να το κάνετε! Μπορείτε, στην περίπτωση που το δείτε ως μια επένδυση για το μέλλον σας-αυτό δηλαδή που ουσιαστικά είναι! Πολλά concept απαιτούν κάτω από €80,000, ενώ κάποια άλλα χρειάζονται έναν αρχικό ύψος επένδυσης της τάξεως των €25.000. Οι οικονομικές υποχρεώσεις σας προς τον franchisor είναι το entry fee, το ποσό δηλαδή που θα χρειαστεί να καταβάλλεται εφάπαξ στην αρχή της συνεργασίας-, καθώς και τα royalties (όχι σε όλες τις αλυσίδες), μηνιαίο ποσό που καταβάλετε για την δικαιόχρηση. Αυτά τα στοιχεία είναι προκαθορισμένα και προσαρμοσμένα συνήθως στην εκάστοτε περίπτωση (περιοχή, τοπική αγορά, κ.τ.λ.) Εκτός από αυτά, όλα τα υπόλοιπα λειτουργικά έξοδα είναι ίδια με αυτά των υπολοίπων επιχειρήσεων- αγορές, μισθοί, τοπική διαφήμιση, κ.ο.κ.) ίσως και μειωμένα λόγω οικονομιών κλίμακας. Το πρόσθετο πλεονέκτημα όμως για εσάς, είναι ότι έχετε την καθοδήγηση και την υποστήριξη του franchisor, του οποίου οι εμπειρία και οι γνώσεις θα σας βοηθήσουν να «τρέξετε» και να αναπτύξετε ταχύτερα την επιχείρηση σας, ενισχύοντας την βιωσιμότητα και αποδοτικότητα της επιχείρησής σας .
Μύθος 8: : Σε εποχές κρίσης στο franchising αυξάνεται η θνησιμότητα.
Πράγματι και σε δίκτυα franchise – και μάλιστα σε ισχυρά, με υποδομή, υψηλή αποδοχή και αναγνωρισιμότητα – έχει αυξηθεί η θνησιμότητα. Όταν μειώνεται συνολικά η ζήτηση πχ στα έπιπλα κατά 65%, ή στην ένδυση κατά 60% ή στην εστίαση κατά 25%, είναι προφανές ότι ανατρέπονται τα θεμελιώδη μεγέθη κάθε επιτυχημένης επιχειρηματικής πρότασης και αυτό οδηγεί σε επανακαθορισμό του concept, της στρατηγικής ανάπτυξης, του μοντέλου συνεργασίας κοκ. Σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή που αντιμετωπίζουν τα ανεξάρτητα καταστήματα, όπου η θνησιμότητα είναι αποδεδειγμένα πολλαπλάσια!
Μύθος 9: Δεν μπορώ να είμαι ταυτόχρονα και εργαζόμενος και franchisee.
Πολλά concept είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξυπηρετούν εκείνους που εργάζονται παράλληλα. Στην πραγματικότητα, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των franchisee, απασχολούνται κι αλλού. Υπάρχουν δεκάδες home-based franchise τα οποία πράγματι αποδίδουν! Ενώ σε αρκετές περιπτώσεις – και ιδιαίτερα τώρα στη κρίση, όπου πολλοί έχουν μερική απασχόληση – η επιλογή ενός franchise όπου αποτελεί μια ελκυστική επιλογή για οικογενειακή απασχόληση, όπου κάποια μέλη της απασχολούνται τις διαθέσιμες ώρες τους.
Υπάρχουν λοιπόν πιθανότητες οι franchises να αποτύχουν? Ναι, πάντα υπάρχει κι αυτή η πιθανότητα, όπως σε όλες τις επιχειρήσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως αυτό οφείλεται είτε στην αναποτελεσματική και επιπόλαιη αρχική έρευνα και επιλογή ( ότι λάμπει δεν είναι πάντα χρυσός…) είτε στο ότι οι franchisees αποκλίνουν από το επιχειρηματικό μοντέλο της αλυσίδας.
Tο κλειδί για μια επιτυχημένη franchise επιχείρηση είναι η συνέπεια.
Εάν δεν ακολουθείτε την «συνταγή επιτυχίας», είναι φυσικό να αυξάνονται και οι πιθανότητες αποτυχίας.
Και μην ξεχνάτε τις επιχειρηματικές σας δεξιότητές! Όπως έχουμε προαναφέρει και τονίσει, αξιοποιούνται παντού!