Να απολαμβάνει κάποιος την ενασχόλησή του αναδεικνύεται διαχρονικά. στο ισχυρότερο κίνητρο. Υπερβαίνει και τα χρήματα και τις αποδόσεις και την επαγγελματική ανεξαρτησία! Όλα αυτά είναι σημαντικά, πράγματι σπουδαία κίνητρα για να δημιουργήσεις τη δική σου επιχείρηση. Τίποτα από αυτά όμως δεν συγκρίνεται με το να απολαμβάνεις καθημερινά, την κάθε στιγμή, αυτό που κάνεις.
Σε μια από τις ομιλίες μας, τέθηκε το ερώτημα ποιο είναι το προφίλ του μέσου franchisee στην Ελλάδα. Για μια στιγμή, τελείως αυθόρμητα, μου δημιουργήθηκε η εικόνα ενός τυπικού επιχειρηματία 45-48 ετών, που έχει 1-2 μονάδες, εργάζεται 60-80 ώρες την εβδομάδα, με επιτυχημένη επαγγελματική (επιχειρηματική ή υπαλληλική) προϊστορία, που στηρίζεται από την οικογένεια του………..
Όμως ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι το προφίλ αυτό είναι παραπλανητικό από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι οι franchisees προέρχονται από διάφορους χώρους τόσο ανόμοιους μεταξύ τους. Οι αφετηρίες, οι πορείες, τα κριτήρια επιλογής είναι τόσο μα τόσο μοναδικά και διαχρονικά διαφοροποιούμενα. Για παράδειγμα, όλο και περισσότερο οι franchisees του σήμερα είναι νέοι που μόλις αποφοίτησαν από το πανεπιστήμιο όπως και γυναίκες που αναζητούν μια ασφαλή επιχειρηματική διέξοδο. Είναι γεγονός ότι και οι δύο αυτές κατηγορίες αυξάνονται δραματικά. Όπως και μια ειδική κατηγορία υποψηφίων franchisees, επιτυχημένα στελέχη επιχειρήσεων που στα 50-55 χρόνια τους και μετά από μια αποδοτική πορεία 20-25 χρόνων βλέπουν – σε ένα τοπίο έντονων επιχειρηματικών αλλαγών και συγκρούσεων – την καριέρα τους είτε να κλείνει είτε να αλλάζει σε μια κατεύθυνση που δεν τους ταιριάζει ή δεν τους αξίζει και σε τελευταία ανάλυση δεν την επέλεξαν!
Είτε λοιπόν ταιριάζετε είτε όχι στο προφίλ του μέσου franchisee που συναντάμε, είτε ανήκετε στις νέες κατηγορίες που περιγράψαμε, ας εξετάσουμε με ποιο τρόπο ο franchisor επιλέγει τους υποψηφίους franchisees και με ποιο τρόπο μπορείτε να αποφασίσετε αν το franchising σας ταιριάζει.
Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝΟΣ FRANCHISEE
Η πλειονότητα των σωστά δομημένων συστημάτων franchise εξετάζουν σε βάθος τα προσόντα, τις ικανότητες, τις δεξιότητες, την επιχειρηματική στάση και επαγγελματική αντίληψη του κάθε υποψήφιου franchisee. Η πλέον συνήθης προσέγγιση επικεντρώνεται στη διερεύνηση των οικονομικών δυνατοτήτων και αναγκών, την εμπειρία και τον χαρακτήρα ενός υποψήφιου franchisee.
Συνήθως, το πρώτο πεδίο που διερευνείται διεξοδικά είναι η οικονομική κατάσταση του υποψηφίου franchisee. Σε ένα τυπικό ερωτηματολόγιο λοιπόν που αξιολογεί τις δυνατότητες ενός υποψήφιου franchisee συμπεριλαμβάνονται οι παρακάτω πληροφορίες:
- Περιουσιακά στοιχεία, τα οποία περιλαμβάνουν μετρητά, καταθέσεις, μετοχές, ασφάλειες, την αξία της κύριας κατοικίας, λοιπή ακίνητη περιουσία, κινητή περιουσία, λοιπές πηγές εσόδων πέρα από μισθωτές υπηρεσίες, κοκ
- Οικονομικές υποχρεώσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν δάνεια και οφειλές, ανειλημμένες υποχρεώσεις (με ιδιαίτερη έμφαση στις οικογενειακές υποχρεώσεις, στο ελάχιστο απαιτούμενο εισόδημα για να διασφαλιστεί το αυτό επίπεδο ζωής) , όπως και πιθανές υποθήκες ή και άλλα χρέη.
- Καθαρή θέση, δηλαδή περιουσιακά στοιχεία μείον οικονομικές υποχρεώσεις.
- Λοιπές πηγές και δομή εσόδων στις οποίες συμπεριλαμβάνονται μισθοί, μπόνους και προμήθειες, εισοδήματα από ακίνητη περιουσία, μερίσματα από άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες κλπ.
Το ίδιο ερωτηματολόγιο θα περιλαμβάνει ερωτήματα όσον αφορά το μορφωτικό σας επίπεδο και την προηγούμενη επαγγελματική σας εμπειρία. Συχνά ζητείτε να δώσετε τα ονόματα όσων θα μπορούσαν και θα ήθελαν να σας παρέχουν κάποια σύσταση.
Επίσης οι περισσότεροι franchisors θέτουν ερωτήσεις με σκοπό να διευκρινίσουν εις βάθος το κίνητρο που ώθησε τους υποψήφιους να θέλουν να επενδύσουν σε ένα σύστημα franchise και για να ανακαλύψουν περισσότερα γύρω από τα προσωπικά τους χαρακτηριστικά. Κάποιες ερωτήσεις, παραδείγματος χάριν, θα είναι: Γιατί ενδιαφέρεστε να ασχοληθείτε με αυτό το συγκεκριμένο franchise; Γιατί θεωρείτε ότι θα πετύχετε σε αυτό; Ποιοι είναι οι στόχοι σας για τα επόμενα 3 χρόνια;
Για να διαβεβαιώσετε ότι ο υποψήφιος έχει κατανοήσει πλήρως τις υποχρεώσεις και του franchisor και του franchisee, οι franchisors ή ο σύμβουλος τους θέτουν ερωτήσεις όπως: Γιατί οι franchisees πληρώνουν entry fee; Γιατί οι franchisees νομίζετε ότι πρέπει να πληρώνουν ορισμένες αμοιβές σταθερά για όλα τα χρόνια της συνεργασίας; Γιατί πρέπει να ακολουθείτε ένα συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας που επιβάλλει ο franchisor;
Αν περάσετε με επιτυχία τη πρώτη αυτή συνέντευξη και σας ζητηθεί να επισκεφτείτε τα κεντρικά γραφεία του franchisor για περαιτέρω διευκρινίσεις, τότε να περιμένετε επιπρόσθετες ερωτήσεις τέτοιου είδους και ίσως σας δοθεί για να συμπληρωθεί ένα ερωτηματολόγιο όσον αφορά την προσωπικότητά σας ώστε να διαπιστωθεί αν διαθέτετε τα απαραίτητα προσόντα για να διευθύνετε πετυχημένα ένα franchise.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Στην πρώτη σας επίσκεψη στα κεντρικά γραφεία του franchisor, δεν είστε μόνο άτομο εσείς που αξιολογείστε. Είναι η κατάλληλη στιγμή και για σας να αξιολογήσετε το concept και το σύστημα του franchise, τόσο ως επιχειρηματική πρόταση, όσο και ως υποδομή, ως οργάνωση, ως μέθοδος λειτουργίας, ως τεχνογνωσία και στελεχιακό δυναμικό αλλά και ως επιχειρηματική κουλτούρα.
Ο ιδανικός franchisee
Πριν 23 χρόνια, ένας συνεργάτης με πολυετή εμπειρία ως στέλεχος υποστήριξης του συστήματος franchise που εργαζόμουν, αλλά και ως παλαιός franchisee ο ίδιος, μου τόνισε: ‘‘ Ένας καλός υποψήφιος για κάποιο franchise είναι ένα άτομο το οποίο έχει δουλέψει σκληρά σε κάποια προηγούμενη επαγγελματική θέση. Κάποιος που είναι μέτριος, αδιάφορος, χωρίς αποδεδειγμένα θετική πορεία σε μια δουλειά θα αποτύχει και ως επιχειρηματίας σε κάποιο franchise’’. Μετά από τόσα χρόνια, αυτή η θέση συνεχώς επιβεβαιώνεται! Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η ικανότητα και η όρεξη για σκληρή δουλειά είναι ένα απαραίτητο προσόν για να πετύχεις και ως franchisee. Δυστυχώς, η σκληρή δουλειά είναι μόνο ένα κομμάτι από τα προαπαιτούμενα που πρέπει να πληροί ένας επιτυχημένος franchisee. Αναγκαία και όχι και ικανή προϋπόθεση! Δεν είναι ο κάθε ένας κατάλληλος υποψήφιος για ένα franchise. Για εμάς, οι franchisees αντιπροσωπεύουν μια ξεχωριστή, μοναδική (και όχι ενδιάμεση) κατηγορία μεταξύ εργαζομένων και επιχειρηματιών. Μεγάλο μέρος των υποψηφίων ενδεχομένως να αποτύχουν (με σημαντική ζημία για τους ίδιους αλλά και για τον Franchisor) και είναι βέβαιο ότι θα είναι πιο επιτυχημένοι ως απλοί εργαζόμενοι ή και ως στελέχη επιχειρήσεων. Μην παραξενεύεσαι… Το επιτυχημένο στέλεχος δεν είναι πάντα και επιτυχημένος franchisee! Οι πραγματικοί “επιχειρηματίες” είναι λίγοι, ξεχωρίζουν, με τον μοναδικό συνδυασμό αποφασιστικότητας, υψηλού βαθμού ενεργητικότητας, με δημιουργικότητα και κυρίως με την ιδιαίτερη ικανότητα να έχουν ένα ξεκάθαρο όραμα, να συλλαμβάνουν μια ιδέα και να την υλοποιούν, να την μετασχηματίζουν σε πράξη, σε ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Αυτοί είναι οι ιδρυτές των εταιρειών, οι ηγέτες που ξεκινούν από το μηδέν και δημιουργούν μια επιχείρηση με ισχυρά και διαρκώς εξελισσόμενα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Ο ρόλος των franchisees είναι άλλος. Σαφώς και όχι υποδεέστερος αλλά σίγουρα διακριτά διαφορετικός!
Οι franchisees παραλαμβάνουν – τους παραχωρείτε για συγκεκριμένη περίοδο, έναντι προκαθορισμένων αμοιβών – ένα αποδεδειγμένα δοκιμασμένο σύστημα, ένα συγκροτημένο concept, το οποίο έχει αναπτύξει και εξελίσσει ο franchisor και ακολουθούν τις ήδη καθιερωμένες διαδικασίες για να διευθύνουν αποτελεσματικά μια επιχείρηση. Ταυτόχρονα όμως αυτός ο ξεκάθαρος ρόλος δεν σημαίνει ότι o franchisee είναι ένας επιχειρηματίας περιορισμένης ευθύνης. Σ’ αυτή τη θεώρηση το franchising χάνει σημαντικά στοιχεία του δυναμικού χαρακτήρα του, της ουσίας του! Ο Franchisee είναι ένας επιχειρηματίας στοχευμένης δράσης, που αξιοποιεί την τεχνογνωσία, την αναγνωρισιμότητα, την δυναμική ενός επιχειρηματικού δικτύου προς όφελος του ιδίου, των λοιπών franchisees, των προμηθευτών, των εργαζομένων, του franchisor αλλά και του κοινωνικού συνόλου. Οι franchisees λοιπόν πρέπει να διαθέτουν κάποια χαρακτηριστικά ώστε να είναι πραγματικά ευτυχισμένοι και πετυχημένοι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Έχετε τα απαραίτητα προσόντα ώστε να πετύχετε ως franchisee; Απαντώντας και έπειτα αθροίζοντας την βαθμολογία που αντιστοιχεί σε κάθε απάντηση στις παρακάτω ερωτήσεις θα σας βάλει στην διαδικασία, να σκεφτείτε και να αποφασίσετε ο ίδιος για τον εαυτό σας, αν ένα franchise είναι κατάλληλη επιλογή για εσάς.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις κυκλώνοντας την Α, την Β, ή την Γ απάντηση.
1.Μου αρέσει να ελέγχω ο ίδιος τα πάντα και να λαμβάνω μόνος μου όλες τις αποφάσεις. Πόσο σας αντιπροσωπεύει αυτή η δήλωση?
Α. Μερικώς
Β. Παρά πολύ
Γ. Καθόλου
2.Είστε σε θέση να διαχειριστείτε την καθημερινή λειτουργία μιας επιχείρησης franchise η οποία συχνά περιλαμβάνει το να αναλαμβάνεις τις υποχρεώσεις κάποιου εργαζόμενου που απουσιάζει;
Α. Ναι, οπωσδήποτε.
Β. Δεν είμαι σίγουρος, αλλά θα προσπαθήσω.
Γ. Όχι, κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ δύσκολο.
3.Πόσο ισχυρό είναι το κίνητρο σας ώστε να σας οδηγήσει στην επιτυχία;
Α. Πάρα πολύ ισχυρό, τίποτα δε θα σταθεί εμπόδιο στην επιτυχία.
Β. Ισχυρό, αλλά υπάρχουν και άλλα πράγματα στη ζωή που είναι εξίσου σημαντικά
Γ. Η επιχειρηματική μου επιτυχία δεν αποτελεί κάποιον από τους κρίσιμους στόχους μου.
4.Θεωρείτε ίδια την αγορά ενός franchise με την «αγορά» μιας θέσης εργασίας;
Α. Όχι, καθόλου.
Β. Ναι, κατά κάποιο τρόπο, κουράστηκα από τις επαγγελματικές συνεντεύξεις.
Γ. Ναι, φυσικά μια και είμαι άνεργος.
5.Είστε έτοιμος να δουλεύετε πολλές ώρες για να πετύχει η επιχείρησή σας;
Α. Ναι, όσο χρειαστεί.
Β. Ίσως, αν αυτό βέβαια, δε μου στερεί τον ελεύθερο χρόνο μου.
Γ. Όχι, η ζωή είναι πολύ μικρή για να δουλεύουμε τόσο πολύ.
6.Μπορείτε να δουλεύετε χωρίς επίβλεψη και υποστηρικτικό προσωπικό;
Α. Ναι, οπωσδήποτε
Β. Θα προσπαθήσω, αλλά αποδίδω αποτελεσματικότερα με σωστά οργανωμένο προσωπικό.
Γ. Όχι, είμαι συνηθισμένος να δουλεύω με κάποιο αφεντικό και με άλλο προσωπικό.
7.Μπορείτε να οργανώσετε το χρόνο σας και να θέσετε προτεραιότητες;
Α. Ναι, πάντα ασχολούμαι σε πρώτη φάση με τις εκάστοτε προτεραιότητες και μετά με τις υπόλοιπες εκκρεμότητες.
Β. Ναι, εκτός και αν τα πράγματα δυσκολέψουν τόσο πολύ, οπότε καταρρέω.
Γ. Ναι, αλλά δε μου αρέσει να κάνω και να ακολουθώ διαρκώς προκαθορισμένα σχέδια οπότε μερικές φορές τα πράγματα γίνονται στην ώρα τους και άλλες όχι.
8.‘Έχετε περισσότερο από 5 χρόνια διευθυντικής ή διδακτικής εμπειρίας;
Α. Ναι.
Β. Λιγότερο από 5 χρόνια εμπειρίας.
Γ. Όχι, δεν είχα ποτέ διευθυντική ή διδακτική εμπειρία.
9.Προσλάβατε ποτέ ή απολύσατε εργαζόμενους;
Α. Ναι, τα έχω κάνει και τα δύο χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα.
Β. Ναι, αλλά δε μου αρέσει καθόλου, ειδικά το να απολύω, οπότε συνηθίζω να επιτρέπω σε οικονομικά αδύναμους εργαζόμενους να συνεχίζουν να παραμένουν.
Γ. Όχι, αυτό δεν ήταν ποτέ μέρος της δουλειάς μου.
10.Εκπαιδεύσατε ποτέ προσωπικό;
Α. Ναι, και η πλειοψηφία των ανθρώπων που εκπαίδευσα αποδείχτηκαν ικανοί και παραμένουν στις δουλειές τους.
Β. Ναι, αλλά δεν είναι η αγαπημένη μου απασχόληση και πολλοί νεοπροσληφθέντες αποχωρούν.
Γ. Όχι.
11Πως νιώθετε όταν εμπλέκεστε ενεργά στις πωλήσεις;
Α. Μου αρέσει να ασχολούμαι με τις πωλήσεις και να πείθω τους ανθρώπους να αγοράσουν το προϊόν μου ή την υπηρεσία μου.
Β. Δεν μου αρέσει πάρα πολύ να ασχολούμαι με τις πωλήσεις , αλλά γνωρίζω ότι είναι μια σημαντική λειτουργία.
Γ. Δε μου αρέσει καθόλου να ασχολούμαι με τις πωλήσεις και δε θα επιθυμούσα να εμπλακώ στον τομέα αυτό, με κανένα τρόπο.
12.Στην παρούσα χρονική στιγμή έχετε επαρκές κεφάλαιο (από προσωπικές πηγές ή και με μερική χρηματοδότηση) για να καλύψετε τις κεφαλαιουχικές ανάγκες της αρχική φάσης της επιχείρησης (αρχική επένδυση και κεφάλαιο κίνησης);
Α. Ναι, το έχω σχεδιάσει.
Β. Δεν έχω επαρκές κεφάλαιο τώρα, αλλά έχω μια καλή ιδέα πως μπορώ να το αποκτήσω.
Γ. Όχι, ευελπιστώ να αποκτήσω τους απαιτούμενους πόρους σχετικά άμεσα.
13Οι Franchisees συχνά συνάπτουν συμφωνίες δανεισμού με τραπεζικά ιδρύματα, χρηματοδότησης με εταιρείες leasing, θέτουν υποθήκες στο σπίτι τους κλπ. Είστε προετοιμασμένος για κάποιο ενδεχόμενο οικονομικό ρίσκο;
Α. Ναι, το καταλαβαίνω και αποδέχομαι το ρίσκο.
Β. Ναι, αλλά θα μου κόστιζε πάρα πολύ αν έχανα χρήματα ή κάποιο άλλο περιουσιακό στοιχείο.
Γ. Όχι, δούλεψα πολύ σκληρά για να συγκεντρώσω κάποιο κεφάλαιο ώστε να εμπλακώ σε οποιουδήποτε είδους κίνδυνο.
14.Ο/Η σύντροφός σας στηρίζει την επιλογή σας όσον αφορά το ξεκίνημα μιας επιχείρησης;
Α. Ναι, πολύ.
Β. Δεν ξέρω.
Γ. Όχι, καθόλου.
15.Τα παρατάτε εύκολα όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως τα είχατε σχεδιάσει;
Α. Όχι, είμαι πολύ επίμονος.
Β. Μερικές φορές τα παρατάω τόσο εύκολα, αλλά και άλλες φορές επιμένω.
Γ. Ναι, προχωράω στη επόμενη πρόκληση.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
3 βαθμοί για κάθε απάντηση Α, 2 βαθμοί για κάθε απάντηση Β και 1 βαθμός για κάθε απάντηση Γ. Αθροίστε το αποτέλεσμα.
Ποια είναι η βαθμολογία σας?
45-40 βαθμοί: Τα νέα είναι καλά! Αν σκεφτόσασταν σοβαρά να επενδύσετε σε ένα franchise, έχετε τα βασικά προσόντα και την εμπειρία να το πετύχετε.
39-33 βαθμοί: Προσέξτε! Εξετάστε ξανά τις απαντήσεις σας και ξανασκεφτείτε αν το franchise είναι μια καλή επένδυση για σας.
32 βαθμοί και κάτω: Θα προκύψουν προβλήματα! Οι απαντήσεις σας δείχνουν ότι είτε δε θα είστε πολύ ευτυχισμένος είτε επιτυχημένος ως ιδιοκτήτης κάποιου franchise.
Αφού έχετε βαθμολογήσει τις απαντήσεις σας, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, αναρωτηθείτε αν επιθυμείτε έντονα να τα καταφέρετε. Αυτό είναι το κοινό χαρακτηριστικό για επιτυχία τόσο σε ένα franchise όσο και σε μια ανεξάρτητη επιχείρηση.
Παραθέτουμε μια σειρά από ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν να καθορίσετε το τι ακριβώς επιθυμείτε. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η αυτογνωσία είναι η βάση της επιτυχίας.
1.Είστε αποφασισμένος να εργαστείτε στα πλαίσια της μεθόδου του franchising? Αν σας παραχωρήσουν τα δικαιώματα κάποιου franchise, θα ασχοληθείτε με ένα ήδη δοκιμασμένο επιχειρηματικό σχέδιο με προδιαγεγραμμένους τρόπους λειτουργίας τους οποίους και θα πρέπει συνεχώς να ακολουθείτε.
2.Απόκτηση δικαιωμάτων franchise; Αναλύστε προσεκτικά τους λόγους για τους οποίους εξετάζετε κάποιο συγκεκριμένο franchise. Αν είστε άνεργος ή δεν απασχολήστε μόνιμα σε κάποια εταιρεία, το να αποκτήσετε τα δικαιώματα ενός συστήματος franchise ίσως φαίνεται ως μια επιθυμητή λύση. Προσέξτε, η αυτοαπασχόληση δεν ταιριάζει στον καθένα μας και φυσικά δεν αποτελεί ΤΗΝ λύση για έναν άνεργο.
3.Είστε προετοιμασμένος να δουλεύετε πολλές ώρες με σκοπό να πετύχει η επιχείρησή σας; Δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγετε αν θέλετε φυσικά να ανταποκριθείτε στις απαιτήσεις μιας νέας επιχείρησης ακόμα και όταν αυτή αναπτύσσεται με franchise. Ακόμη και με τη βοήθεια του προσωπικού υποστήριξης που σας διαθέτει ο franchisor, η μέρα δεν έχει ποτέ αρκετές ώρες ώστε να τα προλαβαίνετε όλα. Τα πρώτα χρόνια θα είναι σίγουρα αρκετά πιεστικά και ίσως αγχωτικά.
4.Μπορείτε να δουλέψετε χωρίς επίβλεψη και χωρίς υποστηρικτικό προσωπικό?
Παρόλο που θα υπάρχει ήδη στημένο και δοκιμασμένο το σύστημα που λειτουργεί το franchise – ως επιχείρηση και ως δίκτυο, ως επιχειρηματική ιδέα και ως λειτουργία – ώστε να καταφεύγετε σε αυτό για οποιαδήποτε βοήθεια, πρέπει να λαμβάνετε και ο ίδιος ποικίλες, σύνθετες και συχνά δύσκολες αποφάσεις και μάλιστα σε καθημερινή βάση. Κατά πάσα πιθανότητα, μάλλον είναι βέβαιο, η συμβολή των υπαλλήλων σας όσον αφορά τη λήψη των αποφάσεων δε θα είναι ιδιαίτερα σημαντική, και επομένως θα πρέπει να αναλαμβάνετε ο ίδιος την ευθύνη των αποφάσεων που σε τελευταία ανάλυση αφορά τη δική σας επιχείρηση. Παράλληλα θα πρέπει να συμμετέχετε άμεσα σε εργασίες όπως η επιλογή του διαφημιστικού υλικού και το τοπικό μέσο που θα προβληθεί, να παρακολουθείται τα οικονομικά της επιχείρησης, να κάνετε απογραφή, έως και να χειρίζεστε το φωτοτυπικό μηχάνημα. Πολλοί διαφορετικοί ρόλοι με πολλά διαφορετικά “καπέλα”!
5.Είστε προετοιμασμένος για ανάληψη ενδεχομένως οικονομικών κινδύνων και για τις συνέπειες που ίσως ακολουθούν; Θα υπογράφετε συμφωνίες με τράπεζες, προμηθευτές εξοπλισμού, τρίτους επενδυτές, εταιρείες leasing κτλ. Παρόλο που θα επιχειρήσετε να μειώσετε τον επιχειρηματικό σας κίνδυνο κάνοντας σωστές επιλογές με την βοήθεια του franchisor και των συμβούλων υποστήριξης, μην ξεχνάτε ότι ο οικονομικός κίνδυνος υφίσταται πάντα.
6.Σας στηρίζει ο/η σύντροφός σας στο να ξεκινήσετε μια επιχείρηση; Είτε εργάζεται ο/η σύντροφός σας μέσα στην επιχείρηση είτε όχι, η 100% στήριξη είναι απαραίτητη άμα θέλετε να είναι επιτυχημένοι και η επιχείρησή σας αλλά και η σχέση σας. Η υποστήριξη της οικογένειας, η ενεργός και συνειδητή άμεση ή έμμεση συμμετοχή είναι απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας!
7.Μπορείτε να οργανώσετε το χρόνο σας; Εφόσον ο χρόνος σας είναι το πολυτιμότερο κεφάλαιο, η κινητήριος δύναμη της επιχείρησής σας, πρέπει να ιεραρχείτε προτεραιότητες και να τον αξιοποιείτε στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
8. Τα παρατάτε εύκολα όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως τα είχατε σχεδιάσει;
Κάθε καινούρια επιχείρηση έχει τις επιτυχίες της και τις αποτυχίες της. Θα πρέπει να είστε επίμονος στο να πετύχετε τους στόχους σας και να εκλαμβάνεται τις μικρές δυσκολίες ως μέρος της διαδικασίας, σαν το αναγκαίο βήμα που σας φέρνει κοντά στην επιτυχία.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Μην θορυβηθείτε αν το αποτέλεσμα αυτής της αυτοαξιολόγησης δεν είναι ενθαρρυντικό ώστε να αποφασίσετε να αποκτήσετε τα δικαιώματα ενός συστήματος franchise. Τελικά, ο στόχος της παραπάνω ανάλυσης δεν είναι το αν μπορείτε να αποκτήσετε προνόμια franchise αλλά το να αποφύγετε να προβείτε σε κάποιο λάθος με οικονομικό – και όχι μόνο -κόστος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ FRANCHISOR
Να είστε βέβαιοι ότι το να συγκεντρώνει κάποιος όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά του ιδανικού franchisee είναι κάτι πράγματι σπάνιο, αλλά όλοι, μα όλοι οι franchisors ψάχνουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά στους δικούς τους franchisees. Μην ξεχνάτε ότι τα πολυτιμότερα περιουσιακά στοιχεία των σύγχρονων επιχειρήσεων είναι τρία και όλα άϋλα: Επωνυμία, Γνώση, Άνθρωποι. Και οι Franchisees σε ένα δίκτυο είναι το πιο δυναμικό στοιχείο του ανθρώπινου δυναμικού που εκπροσωπούν την επωνυμία και τις αξίες της και αξιοποιούν και αναπαραγάγουν την γνώση!
Αναζητούν λοιπόν:
Κάποιον με ισχυρά κίνητρα και θέληση να πετύχει.
- Κάποιον που νοιώθει περήφανος να ανήκει στο συγκεκριμένο δίκτυο, να εκπροσωπεί την συγκεκριμένη μάρκα και τις αξίες της, να επιθυμεί να προσφέρει στους πελάτες, στην τοπική αγορά, στην οικογενειά του, στο δίκτυο.
- Κάποιον με αυτοπεποίθηση και ενθουσιασμό για το προϊόν ή τις υπηρεσίες που θα αναλάβει να προωθήσει, πάρα κάποιον που θα επιθυμεί απλά να επιτύχει μόνο κέρδος.
- Κάποιον που δεν διαθέτει όλες τις απαραίτητες οργανωτικές και επιχειρηματικές ικανότητες να ξεκινήσει, να αναπτύξει και να λειτουργήσει αποτελεσματικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα μια επιτυχημένη επιχείρηση και ο οποίος χρειάζεται τη βοήθεια του franchisor. Πολλοί franchisors προσπαθούν να προσελκύσουν, ως franchisees, έμπειρους υπευθύνους λειτουργίας ή στελέχη της πρώτης γραμμής εξυπηρέτησης – πρώην υπαλλήλους – ή ακόμη και μεσαίου βεληνεκούς μάνατζερ τους οποίους θεωρούν σαν μια πολύ καλή επιλογή παρά κάποιους οι οποίοι είναι αυτοδημιούργητοι επιχειρηματίες και έχουν ήδη ιδρύσει και λειτουργούν με επιτυχία κάποια επιχείρηση.
- Κάποιον ο οποίος δεν είναι απλά καλός στο να μαθαίνει νέα πράγματα, αλλά ο οποίος είναι ήδη ικανός να κινητοποιεί και να εκπαιδεύει άλλους.
- Κάποιον με τουλάχιστον 5ετή εμπειρία σε θέση manager ή εκπαιδευτή
- Κάποιον ο οποίος έχει εμπειρία ή έστω καλή γνώση του ευρύτερου κλάδου με την οποία ασχολείται ο franchisor.
Λίγες επιχειρήσεις, κυρίως αυτές που ασχολούνται με υπηρεσίες (fast food, καθαριστήρια, εκπαίδευση κλπ), δεν επιζητούν το τελευταίο προσόν. Μερικές επιχειρήσεις fast food αυτομάτως απορρίπτουν τους υποψήφιους που έχουν επαγγελματική πείρα σε κάποιο εστιατόριο. Η ιδέα εδώ είναι ότι ο franchisee, που έχει περάσει πρόσφατα από εκπαίδευση από τον franchisor, θα είναι πιο πετυχημένος από κάποιον ο οποίος θα προέρχεται από τον ίδιο κλάδο με διαφορετικές και συχνά αντικρουόμενες συνήθειες. Άλλωστε η τεχνική εκπαίδευση είναι η εύκολη διαδικασία στο franchising. Η επιτυχία κρίνεται από το αν ο franchisee έχει κατανοήσει και κυρίως ενστερνισθεί το επιχειρηματικό μοντέλο και το concept.
Παρομοίως, πολλά concept franchise που ασχολούνται με την προσωπική φροντίδα δεν θα προσλάβουν τεχνικής κατάρτισης προσωπικό (όπως αισθητικούς και κομμωτές). Αντιθέτως, ψάχνουν για franchisees που δεν έχουν σχέση με κομμωτική και τις υπηρεσίες ομορφιάς. Οι franchisors πιστεύουν ότι οι ικανότητες του management, η εξυπηρέτηση πελατών, η τήρηση των διαδικασιών, η διασφάλιση της ποιότητας και οι ικανότητες στις πωλήσεις είναι τα πιο σημαντικά προσόντα.
Πολλοί franchisees οι οποίοι είναι ήδη ενταγμένοι σε κάποιο σύστημα franchise έχουν καταλήξει στο πως πρέπει να αξιολογούνται οι υποψήφιοι franchisees. Και πιστέψτε με, είναι οι πιο αυστηροί! Δικαιολογημένα άλλωστε, μια και πρέπει να προστατεύσουν την δική τους επένδυσή τους. Υπάρχει κοινά περιουσιακά στοιχεία να διαφυλάξουν: Τη Μάρκα, το Σύστημα, το Δίκτυο. Η δύναμη ενός δικτύου, καθορίζεται από την δύναμη ή την αδυναμία του πλέον αδύναμου κρίκου. Το μειωμένο μερίδιο ενός δικτύου σε μια τοπική αγορά στη πράξη ενδυναμώνει τους ανταγωνιστές και στις άλλες αγορές. Μειώνει τη αγοραστική δύναμη του δικτύου ως σύνολο κοκ. Ένας ιδιαίτερα αξιόλογος franchisee μιας αλυσίδας εκπαιδευτικών υπηρεσιών, που αντιμετώπισε πριν δύο-τρία χρόνια σημαντικά προβλήματα και έντονους κλυδωνισμούς, όταν συζητούσαμε για τα αίτια μου τόνισε: « Θα έπρεπε να αναζητούν και επιλέγουν κάποιον ως franchisee ο οποίος σίγουρα θα ωφελούσε την αλυσίδα. Ο franchisor δε θα πρέπει απλώς να επιλέγει με βάση την οικονομική δυνατότητα ή τα 25000€ του entry fee και μετά από 2 χρόνια να βλέπει τον franchisee να αποτυγχάνει. Θα πρέπει να αναζητεί για ανθρώπους οι οποίοι είναι αφοσιωμένοι και έχουν αρκετά προσόντα ώστε να πετύχουν. Δεν χρειαζόμασταν επενδυτές! Είναι ευτυχώς πλέον κοινή συνείδηση και βασικός κανόνας επιβίωσης για όλους,η θέσπιση και τήρηση αυστηρότερων κριτηρίων για τους ποιους περιλαμβάνουν στη λίστα υποψηφίων και κυρίως ποιους τελικά επιλέγουν.» Είχε απόλυτο δίκιο! Η επιτυχία του franchise στηρίζεται στη δύναμη των franchisees.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Για να αξιολογήσουν αποτελεσματικά και να μειώσουν τις πιθανότητες αποτυχημένης επιλογής κάποια συστήματα θέτουν ως προϋπόθεση ο υποψήφιος franchisee να εργασθεί ως υπάλληλος σε κάποιο πιλοτικό κατάστημα πριν αποκτήσει τα δικαιώματα του franchise. Παρόλο που αυτή η διαδικασία είναι χρονοβόρα, εξαλείφει τον κίνδυνο της αποτυχίας ενός franchisee.Και τούτο είναι προς αμοιβαίο όφελος!
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ FRANCHISEE
Σε μια ομιλία ρώτησα τους παρευρισκόμενους franchisees – οι οποίοι ήταν από διαφορετικά συστήματα- τι είναι αυτό που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο κάνει κατά την γνώμη τους επιτυχημένο έναν franchisee, μου έδωσαν μια κοινή και ευθεία απάντηση: να είναι καλός πωλητής. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός – από τις υπηρεσίες καθαρισμού ως την εκπαίδευση και από την εστίαση έως την πληροφορική ή τις μεσιτικές υπηρεσίες οι ικανότητες στις πωλήσεις και στην επικοινωνία αποδεικνύονται ως το σημαντικότερο προσόν.
Λίγοι –ευτυχώς – εξέφρασαν έκπληξη και δυσφορία όσον αφορά τον χρόνο που καταναλώνεται στον τομέα των πωλήσεων και των υποχρεώσεων σχετικά με το marketing. Θεωρούσαν ότι αρκεί ένα ισχυρό όνομα, και οι πελάτες θα ερχόντουσαν και ακόμη περισσότερο θα παρέμεναν πιστοί για πάντα! Αυτοί οι franchisees, οι οποίοι προφανώς δεν διέθεταν ούτε πείρα στις πωλήσεις ούτε είχαν κατανοήσει το επιχειρηματικό μοντέλο του Franchising, ήταν προφανές ότι βρισκόταν σε μειονεκτική θέση και έπρεπε να αποκτήσουν γρήγορα τις αντίστοιχες δεξιότητες και γνώσεις άλλως θα αντιμετώπιζαν τις οδυνηρές συνέπειες μιας αποτυχίας.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Αν δεν έχετε καθόλου πείρα στις πωλήσεις και δε σας ενδιαφέρει να αποκτήσετε, θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε αν πρέπει να αποκτήσετε τα δικαιώματα ενός συστήματος franchise.
Συμπληρωματικά ως προς τις ικανότητες και έμφαση που πρέπει να δίδεται στην λειτουργία των πωλήσεων, οι κάτοχοι franchise απαιτείται να διαθέτουν και υψηλό επίπεδο αυτοεκτίμησης αλλά και “γερό στομάχι» για να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις σίγουρες απορρίψεις που θα συμβούν κατά την διάρκεια της πώλησης. Είναι σημαντικό, να μην εκλαμβάνεται κάθε απόρριψη ως προσωπική επίθεση. Οι πιο πετυχημένοι franchisees θεωρούν τις πωλήσεις ως ένα παιχνίδι αριθμών και πιθανοτήτων, όπου αν συνεχίσουν τις προσπάθειες, σίγουρα θα φτάσουν συντομότερα τους στόχους τους.
Εκτός από εμπειρία στις πωλήσεις ο πετυχημένος franchisee πρέπει να διαθέτει και πολύ «ενέργεια». Σχεδόν όλοι οι franchisees αναφέρονται στις πολλές ώρες ενασχόλησης με την επιχείρησή τους, κυρίως την πρώτη περίοδο, και πράγματι σε μερικές περιπτώσεις διαπίστωσα ότι έφθαναν μέχρι και τις 80 ώρες την εβδομάδα. Αυτό όμως που τους ξένιζε και σε ορισμένες περιπτώσεις τους αποθάρρυνε, ήταν ότι οι αμοιβή, τα κέρδη δεν ανταποκρίνονταν στη προσπάθεια που κατέβαλλαν, στον χρόνο που κατανάλωναν και στις προσδοκίες που τους είχαν δημιουργηθεί!. Ένας franchisee πρέπει να είναι προετοιμασμένος ότι ίσως οι αμοιβές, για τα πρώτα ένα δύο χρόνια, να μην είναι ιδιαίτερα σημαντικές, έστω και αν ο όγκος της εργασίας του είναι μεγάλος. Έτσι, συμπληρωματικά, με την απαιτούμενη ενέργεια, είναι απαραίτητη και η προσαρμοστικότητα.
ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ;
Το να έχεις τη δική σου επιχείρηση ήταν πάντα το όνειρο του Έλληνα (αν τη συνδύαζε βέβαια και με μια θέση στο δημόσιο ακόμη καλύτερα!). Με την ανάπτυξη του franchise όμως, τώρα έχεις την επιλογή του να ανοίξεις τη δική σου ανεξάρτητη από κάποιο δίκτυο επιχείρηση ή να διαχειρίζεσαι τη δική σου επώνυμη επιχείρηση σύμφωνα με τους κανόνες κάποιου συστήματος franchise. Αυτή η επιλογή συνήθως εξαρτάται από τον τύπο της επιχείρησης που σε ενδιαφέρει , τον κλάδο, την φάση της αγοράς, την προσωπικότητά σου, τα οικονομικά σου και το ρίσκο που είσαι έτοιμος να αναλάβεις.
Αλλά πρώτα ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποια γενικά στατιστικά στοιχεία. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν σήμερα περισσότερες από 500,000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα από τις οποίες οι 18000 περίπου είναι franchise, οι οποίες και αυξάνονται σταθερά ενώ οι ανεξάρτητες είτε μειώνονται είτε συρρικνώνεται ο μέσος χρόνος επιβίωσης. Η ίδια η ΕΕ αναφέρει την Ελλάδα ως την χώρα με τον μεγαλύτερο δείκτη θνησιμότητας ανεξάρτητων μικρομεσαίων αλλά και νέων επιχειρήσεων. Τα ακριβή ποσοστά επιτυχίας για ανεξάρτητες επιχειρήσεις έναντι των επιχειρήσεων franchise δεν είναι διαθέσιμα, αλλά οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι οι franchise επιχειρήσεις έχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας από τις ανεξάρτητες μικρές επιχειρήσεις. Το ποσοστό αποτυχίας δεν υπερβαίνει το 3% έναντι του 20%. Τα ποσοστά που ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Ανάπτυξης αναφέρουν ότι μόνο το 20% των νέων επιχειρήσεων επιβιώνει μετά από πέντε έτη! Αντίθετα στις αλυσίδες franchise το ποσοστό αποτυχίας μειώνεται ακόμη περισσότερο μια και η επιχείρηση – υπό προϋποθέσεις – διατηρεί υψηλή αξία μεταπώλησης
Όταν έρχεται η στιγμή να πάρεις την απόφαση για τα αν θα ανοίξεις ανεξάρτητη επιχείρηση ή αν θα αποκτήσεις τα δικαιώματα ενός franchise, o μόνος που μπορεί να σε συμβουλέψει σωστά είναι τα στατιστικά στοιχεία η συστηματική ανάλυση, η έρευνα αγοράς, η συμβουλή ενός εξειδικευμένου συμβούλου. Για να πάρεις τη σωστή απόφαση, πρέπει να έχεις υπόψη σου – πέρα από αριθμούς και την δύναμη ή τη ελκυστικότητα μιας μάρκας –τη προσωπικότητά σου, τις δεξιότητες, τις ικανότητες και τις εμπειρίες που διαθέτεις – και καλείσαι να συνεισφέρεις και να αξιοποιήσεις – το στυλ της δουλειάς, την πρόσβαση σε οικονομικές πηγές και κατά πόσο αντέχεις στο να αναλάβεις κινδύνους και να αντιμετωπίσεις τις συνέπειες που συνεπάγονται.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η πλειοψηφία των franchisee αλλά και των ανεξάρτητων επιχειρηματιών έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Μετράει περισσότερο η ανεξαρτησία από την ασφάλεια. Εκεί που διαφέρουν περισσότερο είναι στη λήψη του ρίσκο και στην ανοχή που δείχνουν στην γραφειοκρατία. Ο αληθινός επιχειρηματίας είναι πρόθυμος να ζει με το ρίσκο, αν η ανταπόδοση που του προσφέρει είναι επαρκής, και έχει πολύ μικρή ανοχή στους ελέγχους και στις διαδικασίες. Βέβαια οι αληθινοί επιχειρηματίες με ταλέντο, διορατικότητα, δημιουργικότητα, ικανότητα υλοποίησης είναι ελάχιστοι! Και αυτό το γεγονός βιώνεται ιδιαίτερα επώδυνα από χιλιάδες νέους ανεξάρτητους επιχειρηματίες που αναγκάζονται να τερματίσουν την λειτουργία της επιχείρησης τους.
Ο ιδανικός franchisee συνεκτιμά τις συνέπειες του επιχειρηματικού κινδύνου αλλά είναι πρόθυμος να πληρώσει το τίμημα (πχ το franchise fee και τα royalties) για να μειώσει το συνολικό ρίσκο της αποτυχίας, να επιταχύνει την ωρίμανση της επένδυσής του και παράλληλα να επιδιώξει την πρόσθετη κερδοφορία είτε με την σταδιακή ανάπτυξη (Multiunit Franchise) είτε με υπεραξίες της επιχείρησής του. Επίσης αυτός ο franchisee είναι πρόθυμος να ακολουθήσει πιστά τους ελέγχους και τις διαδικασίες. Σε τελευταία ανάλυση, το σύστημα είναι μέρος της τιμής της αγοράς και η αυστηρή πίστη στους κανόνες λειτουργίας του συστήματος υπόσχεται επιτυχία, μια και απελευθερώνει τον Franchisee να αφιερωθεί σε τομείς που πραγματικά προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία στους πελάτες και αξία στην επιχείρησή του!.
Ο πραγματικός επιχειρηματίας- ο τύπος επιχειρηματία που είναι διατεθειμένος να αναλάβει κινδύνους και που έχει συγκριτικά περισσότερες πιθανότητες να πετύχει – θα αντιμετωπίσει ενδεχομένως την πιθανότητα η αίτηση του να έχει απορριφθεί από τον franchisor. Όχι προφανώς από φόβο του Franchisor, ή από κάποια σκοτεινά σημεία ή κάτι ανάλογο. Εφόσον το να πληροίς τα προκαθορισμένα κριτήρια είναι το βασικό στοιχείο για την επιτυχία, ο franchisor θα απορρίψει οποιονδήποτε δεν πληρεί τα standards της διαδικασίας επιλογής.Oι franchisors επίσης πιστεύουν ότι οι έμπειροι επιτυχημένοι επιχειρηματίες θα είναι αυστηροί κριτές για πράγματα που δεν τους αρέσουν (ή και πιο συχνά δεν κατανοούν μια και μεταφέρουν άλλα βιώματα και διαφορετική οπτική), ότι θα χάσουν σύντομα το ενδιαφέρον τους για τις καθημερινές υποχρεώσεις του να διευθύνουν ένα franchise κατάστημα και μπορεί σε σύντομο χρονικό διάστημα να αρχίσουν να ψάχνουν για την επόμενη πρόκληση, απαξιώνοντας έτσι το franchise τους. Η δομή ενός συστήματος franchise και οι διαδικασίες λειτουργίας έχουν σχεδιασθεί με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζουν ομοιογένεια, τυποποίηση, στοχευμένη δράση, αποτελεσματική διαχείριση γνώσης και καινοτομιών κλπ. Ανάληψη πρωτοβουλιών, εφαρμογή νέων συστημάτων και καινοτόμες επιχειρηματικές πρακτικές προϋποθέτουν έγκριση, τυποποίηση, συνάρθρωση με το υφιστάμενο σύστημα. Και τούτο απόλυτα δικαιολογημένα. Οποιαδήποτε πρωτοβουλία διακυβεύει και την περιουσία των υπολοίπων μελών του δικτύου. Το όνομα, την φήμη, την αγοραστική δύναμη και τόσα άλλα. Την ίδια την αξία της επιχείρησής τους!
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Μην αφήνεται τον εαυτό σας απέξω αν έχετε προσωπικότητα και «στόφα» επιχειρηματία. Τα μεγάλα δίκτυα που αναπτύσσονται, τα multi-unit franchise και τα master franchise ίσως να ταιριάζουν απόλυτα στην επιχειρηματικότητά σας. Αυτά τα franchise παρέχουν συνεχώς νέες δυναμικές προκλήσεις και έναν βαθμό ελέγχου και αποδοτικότητας σχεδόν ίδιο με αυτόν του franchisor.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ
Πολλοί από τους franchisees με τους οποίους έχουμε συναντήσει πάντα είχαν στην αρχή να αντιμετωπίσουν ένα θεμελιώδες δίλλημα: έπρεπε να πάρουν την απόφαση αν θα άνοιγαν μια ανεξάρτητη επιχείρηση ή ένα franchise. Ακολουθούν μερικές από τις ιστορίες τους.
Κάποιος από την Κρήτη πριν αποφασίσει να αποκτήσει δικαιώματα ενός delivery franchise, αναρωτήθηκε: Πόσο άνετα θα νιώθω που βαδίζω στο άγνωστο; Απάντησε όχι και πολύ. Αν και είχε εμπειρία στο να στήσει μια επιχείρηση, γνώριζε πολύ λίγα για τις επιχειρήσεις delivery στο χώρο της εστίασης. Παρ’ όλα αυτά, επένδυσε σε μια επιχείρηση franchise. Σήμερα, μετά από 10 χρόνια λειτουργίας, είναι έτοιμος να επενδύσει και πέρα από το συγκεκριμένο franchise. O σημερινός του στόχος είναι να ανοίξει και να λειτουργήσει 3 καταστήματα που θα είναι takeaway σάντουιτς. Η αιτιολογία του στο ότι δεν επένδυσε στο προηγούμενο concept και τα κέρδη τα κεφαλαιοποιεί σε κάτι νέο είναι ότι όχι μόνο άλλαξε ο ιδιοκτήτης του franchise αρκετές φορές αλλά θεωρεί επίσης ότι το συγκεκριμένο σύστημα franchise δεν του επέτρεψε να επεκταθεί, ούτε αξιοποίησε την εμπειρία του και την γνώση της τοπικής αγοράς.
O ΠΔΤ -πρώην υπάλληλος αλυσίδας τηλεπικοινωνιών – είναι ένας franchisee, στο χώρο της πληροφορικής. Η επιχείρηση εφαρμόζει ένα σύνθετο παράλληλο σύστημα πολυκάναλης ανάπτυξης, σύγχρονα συστήματα πωλήσεων και επεξεργάζεται συνεχώς νέες λύσεις απευθυνόμενες κυρίως σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ο ΠΔΤ αναφέρει ότι θα ήταν αδύνατο να ανοίξεις αυτή την επιχείρηση μόνος σου λόγω όλων όσων διασφαλίζει ένα δίκτυο. Το σύστημα franchise σου επιτρέπει να ξεκινήσεις αμέσως. Γλιτώνεις χρήματα και χρόνο και έτσι μπορείς να επικεντρωθείς στην πώληση, στην παροχή υπηρεσίας στο πελάτη σου και στην ανάπτυξη της επιχείρησης. Και αυτό σε εποχές όπου η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά πράγματι αναδεικνύεται σε μοναδική επιλογή!
Ο ΦΔ είναι ιδιοκτήτης μιας ανεξάρτητης εταιρίας διανομών τροφίμων, αλλά παράλληλα έχει επιλέξει να δραστηριοποιείται και με το franchise. Είναι ιδιοκτήτης πολλών Franchise καταστημάτων εστίασης. Όταν τον ρώτησαν γιατί δε ξεκίνησε μια ανεξάρτητη επιχείρηση, ειδικά αφού ήταν ένας έμπειρος επιχειρηματίας, απάντησε: Η μεγάλη διαφορά μεταξύ μιας ανεξάρτητης επιχείρησης και ενός franchise είναι το μάρκετινγκ, η διαφήμιση και η πείρα που έχει ένα franchise. Επιπρόσθετα, όλα τα σημεία τριβής βρίσκονται εκτός του συστήματος από τη στιγμή που το αγοράζεις ή ακόμα και όταν παρουσιασθούν αντιμετωπίζονται άμεσα από ειδικούς που διαθέτει το δίκτυο ή ακόμα και όταν δεν διαθέτει μπορεί να τους φέρει ως εξωτερικούς συνεργάτες. Το μεγάλο όφελος βρίσκεται στην αγοραστική δύναμη και στην αξιοποίηση της συλλογικής γνώσης και εμπειρίας .
Η ΓΒ, franchisee μιας μεγάλης αλυσίδας στεγνοκαθαριστηρίων, είχε δίλημμα στο να επιλέξει ανάμεσα σε μια ανεξάρτητη επιχείρηση και σε ένα concept franchise όταν άφησε τη θέση της από μια μεγάλη επιχείρηση. Μετά από τρία χρόνια περιγράφει τους τότε προβληματισμούς της: αν δεν έχεις μια πολύ ξεχωριστή επιχειρηματική ιδέα, – η οποία για να μην μείνει ιδέα θα έπρεπε να είναι και υλοποιήσιμη αλλά και ταυτόχρονα να είχε και στοιχεία διαχρονικότητας – είναι σχεδόν ανόητο να μην επιλέξεις να αποκτήσεις δικαιώματα κάποιου franchise. Τα ποσοστά επιτυχίας δεν ήταν, και συνεχίζουν να μην είναι, τόσο θετικά για ανεξάρτητους επιχειρηματίες. Οι περισσότεροι από εμάς έχουν ικανότητες σε ένα ή δυο τομείς, αλλά με ένα franchise, σου παρέχεται βοήθεια και σε τομείς που δεν έχεις εμπειρία ή γνώσεις. Αυτό που μεγιστοποιεί τις πιθανότητες επιτυχούς επιλογής είναι η βοήθεια εξειδικευμένων συμβούλων, η αυτογνωσία και η συστηματική έρευνα.
Ο ΤΣ ήταν ιδιοκτήτης ενός καταστήματος με κλειδιά και επιδιόρθωση υποδημάτων πριν να γίνει multi unit franchisee μιας αλυσίδας με αναλώσιμα και επανακατασκευή μελανιών για εκτυπωτές. Η επιχείρησή του πήγαινε καλά, αλλά γιατί δεν συνέχισε; Ο ΤΑ αναφέρει: ο υπεύθυνος της εμπορικής στοάς δε θα μου ανανέωνε το χρόνο ενοικίασης του καταστήματος μου. Ήθελαν κάποιον κάτοχο ενός brand name. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, πολλοί υπεύθυνοι ανάπτυξης και ιδιοκτήτες κτηρίων και εμπορικών κέντρων θεωρούν τους κατόχους ενός franchise ισχυρούς και αξιόπιστους ενοικιαστές, οπότε ένας franchisee μπορεί να διεκδικήσει εμπορικότερους χώρους και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και με ευνοϊκότερους όρους.
Ο ΤΒ στη Δ. Μακεδονία διηύθυνε δύο ανεξάρτητα φωτογραφικά καταστήματα που διέθεταν στούντιο και εργαστήριο επεξεργασίας εικόνας πριν ενταχθεί σε ένα δίκτυο franchise με φωτογραφικά καταστήματα πανελλαδικής εμβέλειας. Αν και οι καθημερινές του υποχρεώσεις πολύ λίγο διαφοροποιήθηκαν, είναι ευτυχής που πραγματοποίησε την αλλαγή αυτή. Υποστηρίζει ότι αν και η επιχείρησή του ήταν πάντα κερδοφόρα και ηγέτης στη περιοχή του, εντούτοις πέτυχε σημαντικά οικονομικά οφέλη αλλά και ενίσχυσε ακόμα περισσότερο τη θέση του στην αγορά. Όπως αναφέρει πέτυχε να μειώσει τα αποθέματά του κατά 50%, να πετύχει καλύτερες τιμές έως και 20%, να ανταλλάσει και νε εμπλουτίζει διαρκώς την τεχνογνωσία του σε ψηφιακές εφαρμογές, να έχει διαρκώς εκπαιδευμένο προσωπικό, να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες και φυσικά αποδοτικότερες για το κατάστημα, απέκτησε αποτελεσματικότερα εργαλεία πώλησης κλπ. Αποδίδει τα αποτελέσματα αυτά όχι μόνο στο κύρος του ονόματος της εταιρείας franchise αλλά στις δυναμικές που αναπτύσσονται σε ένα δίκτυο Franchise όταν αξιοποιείται η ισχύς του. Η γνώση και η εμπειρία του κάθε Franchisee, η αγοραστική του δύναμη είναι κοινό περιουσιακό στοιχείο που διαχέεται και αξιοποιείται από το σύνολο!
Όταν ο ΚΠ βρέθηκε αντιμέτωπος με το δίλημμα να αγοράσει είτε ένα ανεξάρτητο κατάστημα τροφίμων που λειτουργούσε στην περιοχή αρκετά χρόνια είτε να αποκτήσει τα δικαιώματα franchise μιας αλυσίδας παντοπωλείων, η γυναίκα και οι φίλοι του τον συμβούλεψαν να αναλάβει μόνος του, να επιλέξει την ανεξάρτητη επιχείρηση. Του τόνιζαν: είσαι έξυπνος, γεμάτος ενέργεια και δε θα έπρεπε να πληρώσεις για μια επωνυμία που δεν είναι ευρέως γνωστή. Ο ΚΠ έκανε συστηματική έρευνα και προσπάθησε να αναλύσει το πρακτικό όφελος που θα του πρόσφερε η ένταξή του σε ένα σύστημα franchise. Τι σήμαινε εκπαίδευση, κοινές αγορές, διαφήμιση, κοινή επωνυμία, μηχανογράφηση κλπ. Δεν ήταν εκείνη την περίοδο τόσο χειροπιαστά τα οφέλη. Ίσως να λειτουργούσαν και ως αντικίνητρο όπως πχ η μηχανογράφηση και ο έλεγχος των πωλήσεων σε σχέση με τις ελευθερίες που είχε ένα ανεξάρτητο κατάστημα! Ή το υψηλότερο κόστος επένδυσης λόγω των υψηλότερων προδιαγραφών. Σήμερα νοιώθει δικαιωμένος για την επιλογή του. Η αλυσίδα έχει ισχυροποιηθεί, έχουν επιτύχει αναγνωρισιμότητα, ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές, υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα και ικανοποιητική κερδοφορία. Και όπως τονίζει, το ανεξάρτητο κατάστημα που τότε διαπραγματεύονταν σήμερα δεν υπάρχει πλέον, ενώ ο ίδιος με τα κέρδη και τη πιστοληπτική ικανότητα που διαθέτει ως επιχειρηματίας σχεδιάζει ένα δεύτερο κατάστημα της ίδιας αλυσίδας σε νέα περιοχή!
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Μερικές φορές η επιλογή μεταξύ μιας ανεξάρτητης επιχείρησης και μιας αλυσίδας franchise εξαρτάται από τον τύπο της επιχείρησης, την συγκυρία, την περιοχή και τον κλάδο. Ένας franchisee με καφετέρια σε μια τουριστική περιοχή μου τόνιζε: το fast-food για παράδειγμα, χρειάζεται ένα ισχυρό όνομα και την υποδομή μιας οργανωμένης εταιρείας. Το σύστημα franchise λειτουργεί και αποδίδει τέλεια. Aπό την άλλη πλευρά, η καφετέρια σε μια περιοχή με έντονη εποχικότητα είναι μια επιχείρηση που μπορείς να την κάνεις και αυτόνομα και με χαμηλότερα λειτουργικά έξοδα. Για παράδειγμα, έχω έναν ανταγωνιστή που είναι ανεξάρτητος επιχειρηματίας αλλά κερδίζει τουλάχιστον ότι και εγώ.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ FRANCHISEES
Ποιοι θα είναι οι franchisees του 21 αιώνα; Στην Ελλάδα το franchising άρχισε να εισέρχεται στην φάση της ωρίμανσης. Τα χαρακτηριστικά των νέων franchisees έχουν πράγματι αρχίσει να αλλάζουν. Τα τελευταία τρία τέσσερα χρόνια οι υποψήφιοι franchisees είναι πιο συνειδητοποιημένοι, πιο ώριμοι, με υψηλότερο επίπεδο αυτογνωσίας. Πριν είκοσι ή ακόμα και πριν δέκα χρόνια το Franchising ήταν κάτι τελείως νέο, σχεδόν άγνωστο. Το προφίλ των franchisees ήταν τότε κυρίως κυρίως επενδυτές ή ελεύθεροι επαγγελματίες που ήθελαν να αναπτύξουν μια δεύτερη δραστηριότητα για να απασχοληθεί κάποιο μέλος της οικογένειας. Επίσης ήταν και πολλοί έλληνες του εξωτερικού που γνώριζαν το Franchise ως σύστημα, ως μέθοδο και μια και δεν γνώριζαν την ελληνική πραγματικότητα επέλεγαν την ασφάλεια που πρόσφερε μια αλυσίδα. Δεν είναι τυχαίο ότι το franchising αναπτύχτηκε στα πρώτα βήματά του και στην Ελλάδα στους κλάδους εστίασης, καταστήματα ένδυσης οικιακού εξοπλισμού κλπ. Τα τελευταία δέκα έτη υπάρχει μια σταδιακή μετατόπιση στην επιλογή του Franchising ως επιλογή δημιουργίας μιας επιχείρησης με δύο βασικά ζητούμενα: αυτοαπασχόληση και ανάπτυξη με σχετική σιγουριά. Χαρακτηριστική η ανάπτυξη αλυσίδων στο χώρο των υπηρεσιών, της εκπαίδευσης, της τεχνολογίας κλπ. Το προφίλ των franchisees μετατοπίζεται (εμπλουτίζεται σωστότερα μια και συνυπάρχουν οι προηγούμενες κατηγορίες) σε άντρες και γυναίκες εργαζόμενοι που επιδιώκουν να αλλάξουν καριέρα, δεν τους καλύπτει η εργασία τους σε εταιρείες και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες που θέλουν να μετασχηματίσου την ανεξάρτητη επιχείρησή τους σε franchise.
Οι συνεχείς αλλαγές απελευθερώνουν σημαντικές δυνάμεις που βρίσκουν διέξοδο στο χώρο του franchising. Στελέχη και απλοί εργαζόμενοι που οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές τους θέτουν εκτός της αγοράς εργασίας αναζητούν franchise που αξιοποιούν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους αλλά και τις οικονομίες τους. Μικρομεσαίοι επιχειρηματίες που η είσοδος των μεγάλων αλυσίδων, των εμπορικών κέντρων και ο υψηλός βαθμός συγκέντρωσης στις αγορές απαξιώνουν και τις επιχειρήσεις τους αλλά και την εμπορικότητα της περιοχής τους αναζητούν λύση στο franchising είτε σε νέους δυναμικούς κλάδους όπως οι υπηρεσίες ή σε εξειδικευμένη λιανική όπου απαιτείται προσωπική επαφή ή εξειδίκευση ή και υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης. Παράλληλα ή ίδια η ανάπτυξη των μεγάλων λιανεμπορικών ομίλων ή η τάση καθετοποίησης των παραγωγικών ομίλων ή των παρόχων τεχνολογικών υπηρεσιών και προϊόντων δημιουργεί νέα ώθηση στο franchise – στα πλαίσια των πολυκάναλων πολιτικών που εφαρμόζουν – προσελκύοντας νέες δυναμικές κατηγορίες υποψηφίων franchisees που συνεισφέρουν σε γνώσεις, δυναμισμό, δέσμευση στην επιτυχία και υψηλό βαθμό αυτοπαρακίνησης.
Σε πολλές περιπτώσεις η προσέλκυση αυτών των κατηγοριών συνδυάζεται και με εξειδικευμένα χρηματοοικονομικά εργαλεία που αναπτύσσουν οι franchisors σε συνεργασία με τις τράπεζες και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ο χώρος των τηλεπικοινωνιών, ο τραπεζικός χώρος που αναπτύσσονται παράλληλα δίκτυα κλπ
Θεωρούμε ότι όλοι αυτοί οι λόγοι που σχετίζονται με τις αλλαγές στο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον και η αποτελεσματικότητα της επιλογής να αποκτήσεις τα δικαιώματα ενός franchise θα ισχύουν με επιταχυνόμενο ρυθμό και για τη μελλοντικές κατηγορίες franchisees. Και το σημαντικό στοιχείο είναι ότι η λύση αυτή – της ένταξης σε ένα δίκτυο Franchise – δεν χαρακτηρίζεται κατ’ ανάγκην σε μια αμυντική επιλογή ή σωστότερα μπορεί να μην εξελίσσεται έτσι μια και το franchising προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ανπάπτυξης με μορφές όπως το multi unit franchise ή to co-branding κλπ.
Όμως, προβλέπουμε αλλαγές στη σύνθεση των ατόμων που θα θεωρήσουν το franchise ως την καταλληλότερη λύση για να έχουν τη δική τους επιχείρηση. Πιστεύουμε ότι ένα όλο και μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών αλλά και νέων θα επιλέγουν το franchise. Ενώ σταδιακά θα ξεκινήσει και στην Ελλάδα η είσοδος και franchisees από το χώρο των οικονομικών μεταναστών, που άρχισαν να εντάσσονται στην ελληνική κοινωνία (το 2007 το 3% των franchisees που ήρθαν στην εταιρεία μας ανήκαν σ’ αυτή την κατηγορία).
Με στόχο να αξιοποιήσουν την τάση αυτή την όλο και περισσότερα συστήματα franchise ερευνούν, αναπτύσσουν και εφαρμόζουν στρατηγικές για να προσελκύουν και επιλέγουν γυναίκες και νέους για τα franchise τους. Είμαστε σίγουροι, το βλέπυμε καθημερινά, ότι νέοι – κάτω των 35- θα ελκύονται όλο και περισσότερο από το franchising.To τμήμα αυτό του πληθυσμού θεωρεί το franchising ως μια πετυχημένη επιχειρηματική μέθοδο. Το franchising είναι ιδιαίτερα ελκυστικό σε εκείνους τους νέους ανθρώπους που θέλουν να έχουν τον έλεγχο της ζωής τους και της καριέρας τους. Επίσης, συνταξιούχοι και πρώην στελέχη θα επιλέγουν όλο και περισσότερο το franchise, όχι μόνο για βιοποριστικούς λόγους αλλά ως εναλλακτικό τρόπο να αξιοποιήσουν τις επενδύσεις τους αλλά και ως παραγωγικό τρόπο απασχόλησης. Τέλος, τα πρώην έμπειρα στελέχη εταιρειών θα συνεχίσουν να αποτελούν σημαντικό κομμάτι της κατηγορίας νέων franchisee, αν και η τάση αυτή προβλέπεται να μειωθεί και στην Ελλάδα μετά από 4 ή 5 χρόνια, μια και αντιστρέφονται, αργά αλλά σταθερά, δύο βασικές συνιστώσες: οι συνεχείς συγχωνεύσεις και εξαγορές με ταυτόχρονη απόλυση στελεχών και η τάση που ξεκίνησε τα τέλη του 90- από τις πολυεθνικές εταιρίες κυρίως πέραν του Ατλαντικού -να θεωρούν τα στελέχη πάνω από τα 45 ώ μη παραγωγικούς και εξελίξιμους.
Ας εξετάσουμε λοιπόν ορισμένες από τις ειδικές αυτές κατηγορίες των υποψηφίων franchisees: πρώην στελέχη, γυναίκες, νέοι, συνταξιούχοι και μειονότητες. Έχουν πράγματι τα γενικά χαρακτηριστικά – ως κατηγορία – που είναι απαραίτητα για να πετύχεις ως franchisee;
Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΤΕΛΟΣ Η ΑΡΧΗ
Πριν από οκτώ χρόνια είχα δημοσιεύσει ένα άρθρο μ’ αυτό ακριβώς τον τίτλο. Αφορμή η συγχώνευση δυο μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών και η έξοδος χιλιάδων εργαζομένων από την αγορά εργασίας και η επιλογή ορισμένων – και στην Ελλάδα – να δημιουργήσουν την δική τους επιχείρηση με Franchise. Η τάση αυτή σταδιακά έχει αυξηθεί και μάλιστα υπάρχουν στελέχη που προετοιμάζουν συστηματικά την έξοδο τους από την αγορά εργασίας, έχοντας επιλέξει και δημιουργήσει, τρία τέσσερα χρόνια ενωρίτερα από την αποχώρησή τους, ένα franchise, από το οποίο – μια και εργάζονται ταυτόχρονα- δεν έχουν την ανάγκη να λαμβάνουν αμοιβή την πρώτη περίοδο μέχρι να επιτευχθεί η ωρίμανση και το break even. Οι υπηρεσίες ο κλάδος που κυρίως επενδύουν οι υποψήφιοι αυτής της κατηγορίας.
Η έξοδος από την αγορά εργασίας πέραν των προφανών αρνητικών έχει ορισμένα πλεονεκτήματα. Στελέχη εταιρειών έχουν εμπειρίες, γνώσεις και είναι εξοικειωμένοι σε διαδικασίες και συστήματα. Καθώς αυτό το στοιχείο είναι ένα από τα κύρια συστατικά ενός συστήματος franchise, οι υπάλληλοι αυτοί αμέσως νιώθουν άνεση και υψηλό επίπεδο προσαρμογής. Αξιοποιούν την εμπειρία τους αυτή και στο franchise.Για παράδειγμα, πολλοί έχουν εμπειρία στις πωλήσεις και στο μάρκετινγκ, το οποίο είναι πράγματι ουσιαστικό πλεονέκτημα σχεδόν για όλους τους τύπους franchise. Αν ήταν line managers, έχουν γνώση σε οικονομικά ζητήματα, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό όπου υπάρχει ρευστό χρήμα. Επίσης, το γεγονός ότι έχουν γνώσεις υπολογιστών τους δίνει το πλεονέκτημα να χρησιμοποιούν με μεγαλύτερη ευκολία τα προγράμματα που τους προμηθεύει ό franchisor για διοικητικούς και οικονομικούς σκοπούς. Όλες αυτές οι δεξιότητες μπορούν να βοηθήσουν τα πρώην στελέχη να ξεκινήσουν πιο δυναμικά από έναν μέσο franchisee.
Αυτή η εμπειρία οργανωμένων δομών και διαδικασιών στήριξε τον ΓΒ franchisee σε αλυσίδα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και παροχής δανείων. Παλαιότερα εργαζόταν σε μια πολυεθνική εταιρία όπου απαιτείτο προσωπική πειθαρχία, συστηματική τήρηση διαδικασιών, και ικανότητές στην εξυπηρέτηση πελατών, και στην ανάπτυξη πωλητών. Αυτές οι ικανότητες τον βοήθησαν να πετύχει. Βρήκε αυτές του τις ικανότητες εξίσου σημαντικές και εφαρμόσιμες στην δική του franchise επιχείρηση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η εταιρική εμπειρία μπορεί να λειτουργήσει και αρνητικά. Για παράδειγμα, κάποια συστήματα franchise δεν επιζητούν πρώην στελέχη εταιριών ούτε τους θεωρούν σαν τους ιδανικούς υποψήφιους, και μπορεί ακόμα να απορρίψουν την αίτησή τους. Μερικοί από τους λόγους που δίνονται για την απόρριψη αυτών των αιτήσεων είναι οι παρακάτω:
- Οι πρώην εργαζόμενοι δεν έχουν συνηθίσει να λειτουργούν χωρίς υποστήριξη. Σε αντίθεση με το περιβάλλον μιας πολυεθνικής ή μιας μεγάλης εταιρίας, σε ένα franchise το αφεντικό-franchisee θα πρέπει να φορέσει αρκετά καπέλα μέχρι να αποκτήσει εκείνο το μέγεθος που θα του επιτραπεί η πρόσληψη ικανοποιητικού αριθμού εργαζομένων. Μα και τότε, πάλι θα απαιτείται να λειτουργεί ταυτόχρονα σε πολλαπλά επίπεδα και λειτουργίες.
- Δεν δίνουν προσοχή στα επιμέρους συστατικά στοιχεία που συγκροτούν ένα σύστημα ή ένα concept. H επί σειρά ετών, συστηματική ενασχόλησή τους με ένα τομέα και μόνο ενός μεγάλου οργανισμού, δημιουργεί εμπόδια στο να κατανοήσουν την συνολική εικόνα, να θέσουν προτεραιότητες με αποτέλεσμα να έχουν προβλήματα αποτελεσματικού προγραμματισμού. Συχνά οι εταιρικές εμπειρίες, δείχνουν απλά ότι το άτομο αυτό γνωρίζει να χειρίζεται τα επιχειρησιακά θέματα μέσα στα προκαθορισμένα πλαίσια και μόνο. Μια τέτοια κατάσταση είναι προφανές ότι δεν είναι ιδιαίτερα επιθυμητή και δημιουργεί στους Franchisors υψηλό κόστος υποστήριξης και διαχείρισης.
- Ορισμένοι δεν ταιριάζουν, δεν αντέχουν ψυχολογικά στον σκληρό κόσμο του ανεξάρτητου επιχειρηματία και του franchising και μετά από ορισμένο διάστημα ζητούν καταφύγιο σε κάποιο εταιρικό περιβάλλον.
- Έχουν έλλειψη επιχειρηματικού πνεύματος. Δεν αρκεί ένας franchisee να διαθέτει μόνο προθυμία για να ακολουθεί το σύστημα, αλλά επίσης και υψηλό επίπεδο ενέργειας για να αξιοποιεί το σύστημα.
Είναι γεγονός ότι ελάχιστα συστήματα franchise θα απέρριπταν έναν ενθουσιώδες στέλεχος, ο οποίος διαθέτει ταυτόχρονα και τις οικονομικές δυνατότητες. Εντούτοις τα συστήματα franchise που διαθέτουν εμπειρία και εφαρμόζουν αυστηρά κριτήρια επιλογής είναι βέβαιο ότι θα έθεταν προς εξέταση, από την πρώτη μάλιστα συνάντηση, τους παραπάνω ενδοιασμούς. Υπάρχει σημαντική εμπειρία και συστήματα αξιολογήσεων όπου προσφέρουν και στα δύο μέρη την ευκαιρία να καταλήξουν σε αποφάσεις που διασφαλίζουν το αμοιβαίο όφελος.
Παρ’ όλα αυτά η συντριπτική πλειοψηφία στελεχών που έχουν ενταχθεί σε ένα σύστημα Franchise σημειώνει μεγάλη επιτυχία και μάλιστα βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα των λειτουργιών και των διαδικασιών των συστημάτων αυτών. Οι Franchisors με την βοήθεια αφενός της τεχνολογίας δημιούργησαν ειδικούς μηχανισμούς που διευκολύνουν την αποτελεσματική ένταξη και αξιοποίηση όποιων νέων ιδεών αλλά και την συστηματική παρακολούθηση και καθοδήγηση των πρώην στελεχών franchisees και αφετέρου προσάρμοσαν τα εκπαιδευτικά προγράμματα τους δίνοντας έμφαση σε ζητήματα επιχειρηματικότητας, concept ενώ ταυτόχρονα το υποστηρικτικό προσωπικό άρχισε να εφαρμόζει συστηματικά και στοχευμένα τεχνικές coaching, ενώ τεχνική εκπαίδευση πέρασε σε δεύτερο επίπεδο. Παρά τους αρχικούς λοιπόν φόβους ορισμένων franchisors, η κατηγορία αυτή έχει ιδιαίτερα δυναμική παρουσία ως ποιοτικός αλλά και ποσοτικός παράγοντας και με πολλαπλά θετική επίδραση στην ανάπτυξη και στο κύρος του franchising στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.
Συμβουλή
Να είμαστε ρεαλιστές και υπομονετικοί. Τα πρώην στελέχη πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι θα περάσουν από τη σιγουριά ένα σταθερού – μικρού ή μεγάλου – εισοδήματος στην ανασφάλεια ενός σχεδόν ανύπαρκτου για τον πρώτο χρόνο και ίσως και για περισσότερο. Μπορεί χρειαστούν και μερικά χρόνια για να αποκτηθεί ένα σταθερό και πραγματικά ικανοποιητικό εισόδημα. Όμως εδώ εμπεριέχεται και η πεμπτουσία της αποταμίευσης και πόσο μάλλον όταν ένα πολύ καλό εισόδημα προέρχεται από την δική σου επιχείρηση – που την ελέγχεις και σου ανήκει – και όχι από κάποιο εισόδημα που εξαρτάται από την ρευστότητα μιας υπαλληλικής σχέσης.
Καθώς διανύουμε τον 21ο αιώνα, μια πολύ ενδιαφέρουσα τάση αναδύεται σε πολλά συστήματα franchise. Ενώ ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, της εταιρικής και διευθυντικής κουλτούρας αλλά και της εμπειρίας των στελεχών τους αποτρέπουν να επιλέξουν τα δικαιώματα ενός franchise του ενός και μόνο καταστήματος, ένα multi unit franchise αποδεικνύεται σε μοναδική ευκαιρία!
Ποια είναι η ουσιαστική ποιοτική διαφορά; Ο franchisee μετά την εμπειρία και τις γνώσεις που του προσφέρει το πρώτο σημείο/franchise με την δημιουργία πρόσθετων Franchise αξιοποιεί και τις διευθυντικές εμπειρίες του, τις ικανότητες και δεξιότητες ως στέλεχος. Από εργαζόμενος – franchisee μετακινείται στην κατηγορία επιχειρηματία-manager. Σε multi unit μοντέλα ανάπτυξης απαιτούνται οργανωτικές και επικοινωνιακές δεξιότητες και αποδεδειγμένο υψηλό επίπεδο εκτελεστικών ικανοτήτων. Η ποιότητα και η ικανότητες των multi unit franchisees είναι ο πλέον κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας.
Συμβουλή
Εάν ο αργός, μονότονος ρυθμός μιας εργασίας σε ένα μεγάλο οργανισμό αποτελεί έναν σπουδαίο λόγο για αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών, το να διαχειριστείς ένα franchise αποτελεί μια άριστη επιλογή. Εάν για κάποιον λόγο θέλεις να εγκαταλείψεις την εργασία σου λόγω του άγχους και των πολλών ωρών εργασίας μην επιλέξεις κάποιο franchise. Οι περισσότεροι franchisees εργάζονται 60 και 80 ώρες την εβδομάδα, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια, ενώ το άγχος και η πίεση είναι συστατικό στοιχείο της καθημερινότητας.
Οι Γυναίκες
Σε ορισμένα συστήματα Franchise σημειώνουν ότι οι γυναίκες ανοίγουν επιχειρήσεις σε διπλάσιο βαθμό από ότι οι άντρες, και πολλές από αυτές διαθέτουν μια απόλυτα θετική προδιάθεση για το franchising. Η πλειονότητα από τις υποψήφιες Franchisees ανήκει σε μια από τις ακόλουθες κατηγορίες: Είτε είναι πρώην εργαζόμενες που μέσα από το franchise επιδιώκουν μια ριζική ανατροπή της οικονομικής τους κατάστασης και επίτευξη σημαντικών προσωπικών και επαγγελματικών «υπεραξιών», είτε είναι νεοεισερχόμενες στον επιχειρηματικό και επαγγελματικό χώρο και πιστεύουν ότι μαζί με το franchise θα αποκτήσουν – τη «μαγική» στιγμή της υπογραφής της σύμβασης- επιχειρηματικότητα, διευθυντικές ικανότητες και εμπειρία.Η κατηγορία αυτή περιμένει τα πάντα από τους franchisors, οι οποίοι θα «πρέπει» να τους διδάξουν πώς να διαχειρίζονται μια πετυχημένη επιχείρηση.
Άλλες γυναίκες οδηγούνται στο franchising γιατί είναι – ή νομίζουν ότι είναι – μια ευέλικτη μορφή απασχόλησης και το να λειτουργούν την δική τους επιχείρηση τους προσδίδει προσωπική ελευθερία. Είναι αλήθεια, ότι παρά το γεγονός των πολλών ωρών εργασίας και της σκληρής δουλειάς που απαιτείται, με το να λειτουργείς κάποια δικιά σου επιχείρηση και πολύ καλό προγραμματισμό, σε ορισμένα συστήματα franchise μπορείς να συνδυάσεις οικογένεια και καριέρα.
Αν και οι γυναίκες-franchisees που είναι πρώην απλές εργαζόμενες ή ακόμη και πρώην στελέχη αντιμετωπίζουν την προκατάληψη κάποιων λίγων franchisors, οι περισσότεροι franchisors πιστεύουν ότι οι γυναίκες μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα επιτυχημένες franchisees, και στην ουσία πολύ αποφασιστικές, με υψηλό επίπεδο παρακίνησης και με όραμα ιδιοκτήτριες. Πολλές γυναίκες με εμπειρία επιλέγουν ιδιαίτερα απαιτητικά franchises όπως αυτά της παροχής υπηρεσιών, η εκπαίδευση, coaching, συμβουλευτικές υπηρεσίες, μεσιτικές υπηρεσίες, τα καθαριστήρια κλπ
Η ΣΜ και η ΛΚ προερχόμενες και οι δυο από μεγάλους οργανισμούς, είναι τώρα franchisees στο χώρο παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Όταν η ΣΜ ερωτήθηκε γιατί επέλεξε μια επιχείρηση franchise καταβάλλοντας ένα σημαντικό ποσό, ενώ ως επαγγελματίας είχε ανάλογη εμπειρία και μάλιστα με αναγνωρισμένη επιτυχία στην αγορά, μου τόνισε: “Δεν ήθελα να ανακαλύψω τον τροχό. Επίσης χρειαζόμουν κάποια καλά εργαλεία και συστήματα προγραμματισμού και κυρίως ενθάρρυνση μέσα από ανάλογες εμπειρίες σε αντίστοιχες αγορές.” Η εξήγηση της ΛΚ είναι ότι “..ενώ η επωνυμία δεν είναι άμεσα αναγνωρίσιμη και δεν διασφαλίζει μερίδιο αγοράς, η ποιότητα των προϊόντων είναι εξαιρετική και υψηλής αποτελεσματικότητας, έτσι ώστε να είναι δύσκολο να τα αντιγράψεις ως ανεξάρτητος επαγγελματίας. Το να επενδύσεις χρόνο και ενέργεια για να προσπαθήσεις να το κάνεις μόνος σου, απλά δεν αξίζει τον κόπο. Και μάλιστα όταν κάποιος πρέπει συνεχώς να τα ανανεώνει, για να μπορεί να διατηρούνται τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα μας…”
Πολύ franchisors ισχυρίζονται ότι οι γυναίκες είναι αποδοτικές franchisees γιατί διαπρέπουν στην ομαδικότητα και την συνεργασία, πράγματα τα οποία είναι ουσιώδες συστατικό των συστημάτων franchise. Οι franchisor σημειώνουν επίσης ότι οι γυναίκες δείχνουν περισσότερο ενθουσιασμό για την υποστήριξη που προσφέρει το δίκτυο και την δομή ενός συστήματος franchise. “H προσοχή στις λεπτομέριες” αναφέρεται επίσης σαν ένα ουσιαστικό πλεονέκτημα των γυναικών franchisees που σε κάποια concept είναι καθοριστικό. Για παράδειγμα, μετά από ανάλυση των αποτελεσμάτων έρευνας μυστικού επισκέπτη σε αλυσίδα εστίασης, οι γυναίκες Franchisees είχαν υψηλότερη βαθμολογία σε τομείς όπως η καθαριότητα, η εξυπηρέτηση και η επικοινωνία. Η ίδια παρατήρηση υπήρχε και σε ανταγωνιστική αλυσίδα. Τα συστήματα franchise, στις συχνές επιθεωρήσεις που πραγματοποιούν, καταγράφουν αυτή την διαφορά και δίνουν στις γυναίκες ιδιοκτήτριες υψηλότερη βαθμολογία.
Μερικά συστήματα franchise στο χώρο επίπλωσης, διακόσμησης κα επιλέγουν σχεδόν πάντα γυναίκες. Τα concept τα οποία προσελκύουν γυναίκες-franchisees είναι το λιανικό εμπόριο, η προσωπική φροντίδα, οι επιχειρήσεις καθαρισμού, η εκπαίδευση κλπ. Αλλά όλο και περισσότερες γυναίκες κινούνται προς λιγότερο παραδοσιακές περιοχές. Για παράδειγμα, ένας μεγάλος αριθμός γυναικών έχει εισχωρήσει στις επιχειρήσεις όπως τεχνική βοήθεια, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, φωτογραφεία, στεγνοκαθαριστήρια, συστημάτων αλουμινίου και εστιατορίων.
Η δυναμική είσοδος των γυναικών στο franchising αναμένετε να αυξηθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια μια και οι κοινωνικοοικονομικές συνιστώσες (αριθμός εργαζόμενων γυναικών, δημογραφικό, απελευθέρωση αγοράς, αριθμός διαζυγίων και μονογονεικών οικογενειών, παράταση εργασιακού βίου, συρρίκνωση ευρύτερου δημόσιου τομέα κλπ) δημιουργούν ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό πεδίο.
Η Νεολαία
Μια από τις μεγαλύτερες αλλαγές στην αύξηση του αριθμού των υποψηφίων franchisees τα τελευταία χρόνια, αποτελεί το τμήμα των νέων ανθρώπων. Αυτή η νέα γενιά των 25-35 χρόνων εμπλέκεται αρκετά με το franchising- και σαν franchisor και σαν franchisee. Το θέμα του άρθρου δεν επικεντρώνεται στους franchisors, αλλά, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι μερικά από τα πιο συναρπαστικά franchise concepts τα τελευταία χρόνια – στην ελληνική και διεθνή αγορά- έχουν δημιουργηθεί από νέους δυναμικούς επιχειρηματίες στην ηλικία των 25-30 ετών.
Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι άτομα ηλικίας 25-34 ετών ανοίγουν κάποια δικιά τους επιχείρηση – franchise πιο συχνά από ότι τα άτομα ηλικίας 35-45, οι οποίοι έχουν ενταχθεί πλέον στην αγορά εργασίας – μετά από πολλές προσπάθειες, είναι αλήθεια- και βρίσκονται στην πλέον παραγωγική εργασιακά περίοδό τους.
Νέοι άνθρωποι 25-35 ετών – ωθούμενοι και από την απογοήτευση που δημιουργείτε από τις εργασιακές ( ή μη) εμπειρίες μετά από την ολοκλήρωση των σπουδών τους -ελκύονται από το franchising, γιατί τους αρέσει η ιδέα να διαχειρίζονται την δικιά τους επιχείρηση, το δικό τους μέλλον.
Σε αρκετές περιπτώσεις, αρχικά εργάζονται σε ένα σύστημα franchise σαν υπάλληλοι και εφόσον δει τα πλεονεκτήματα μιας επιχείρησης franchise, τότε προσπαθεί να αποκτήσει το δικό του δικαίωμα Franchise.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι σε πολλές περιπτώσεις και η ενθάρρυνση των οικογενειών τους, οι οποίες αισθάνονται πιο ασφαλείς όταν η πρώτη επιχειρηματική δραστηριότητα τους είναι ενταγμένη σε ένα σύστημα Franchise.
Επίσης όλο και περισσότερο απαντάται η περίπτωση δύο μελών μιας οικογένειας να ξεκινούν μαζί ένα franchise, ένας επιχειρηματικός συνδυασμός με πολλά θετικά αλλά και με κινδύνους αν το μοναδικό εισόδημα της οικογένειας τα πρώτα χρόνια εξαρτάται αποκλειστικά από την αποδοτικότητα της επιχείρησης franchise και αν δεν μπορούν να διαχειριστούν τον διακριτό χαρακτήρα επιχείρηση-οικογένεια, ασχέτως αν και στα δύο εμπλέκονται οι ίδιοι.
Εν κατακλείδι…
Το πρώτο βήμα γύρω από την εξερεύνηση των ευκαιριών που προσφέρουν τα συστήματα franchise, αποτελεί η προσωπική ανάλυση, η αυτογνωσία, τι θέλω, τι μπορώ, τι αξίζει να θυσιάσω……. Σκέψου προσεκτικά κατά πόσο διαθέτεις τα απαραίτητα χαρακτηριστικά έτσι ώστε να πετύχεις.- χαρακτηριστικά όπως ισχυρή θέληση στο να πετύχεις, υψηλά επίπεδα ενέργειας, επιμονή στο να πετύχεις τους στόχους σου, προσωπικά κίνητρα και προσανατολισμό σε πωλήσεις και επικοινωνία. Να είσαι ειλικρινής στην αξιολόγησή σου και να συνεχίσεις την συστηματική διαδικασία επιλογής franchise εάν πράγματι η ιδιοσυγκρασία σου και η προσωπικότητα σου ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις, και εφ’ όσον έχεις πράγματι αποφασίσει να ακολουθήσεις το σύστημα που θα επιλέξεις. Και μην ξεχνάς η βοήθεια μιας εξειδικευμένης έμπειρης εταιρείας συμβούλων είναι απαραίτητη προϋπόθεση.
Καλή δουλειά…
